«ساسة» جمع «سائس» به معني فرمانرواي تدبيرگر و به اصطلاح امروزي سياست مدار است.

ائمّه طاهرين عليهم السلام سياست مداران و فرمانروايان تدبيرگر بر تمامي بندگان خداوند بودند كه هر چند حكومت ظاهري نداشتند (به جز چند سال حكومت حضرت علي عليه السلام) ولي حكومتي باطني بر تمامي قلوب مؤمنين داشته، با سياست مداري خود دين اسلام را از بحران هاي مختلف نجات دادند.

رهبر فرزانه انقلاب اسلامي، حضرت امام خميني قدس سره در كتاب «ولايت فقيه» مي فرمايند: شخصي در زندان آمد نزد من و گفت: «سياست عبارت است از بد ذاتي، دروغ گويي و خلاصه پدر سوختگي و اينها در شأن شما نيست. اين را بگذاريد براي ما و شما به امور ديني بپردازيد.» سپس امام مي فرمايند: «راست هم مي گفت سياست آنها همين بود. ولي اسلام كه سياست دارد و ائمّه كه «ساسة العباد» هستند غير اين معنايي است كه او مي گفت». [1] .

اصول سياست مداري ائمّه عليهم السلام را بايستي در كلام و گفتار آنان و در رفتار اميرالمؤمنين عليه السلام و گفتار آن بزرگوار در پنج سال حكومتشان جستجو كرده تا درسي



[ صفحه 53]



براي حكم رانان و فرمانروايان اسلامي باشد كه چگونه بايد علاوه بر حكومت بر جان ها، فرمانروايي بر دل هاي بندگان خدا نمود.

در جلد چهارم كتاب دانشنامه اميرالمؤمنين عليه السلام، سياست هاي كلي حكومتي حضرت علي عليه السلام را به هشت محور اداري، فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي، قضايي، امنيّتي، نظامي و حكومتي تقسيم نموده و براي هر يك به صورت مبسوط و در شاخه هاي متعدّد، بحث كرده و كلمات، رفتار و منش آن حضرت را پيرامون هر كدام ذكر نموده است.