«ذرّيّة» به معني فرزند انسان و جمع آن «ذراري» است.

ائمّه اطهار عليهم السلام فرزندان رسول گرامي اسلام هستند. در زمان حكومت بني عباس،



[ صفحه 82]



خلفاي عباسي كه از عموزادگان رسول خدا صلي الله عليه وآله بودند و از خويشان آن حضرت به شمار مي آمدند، اصرار داشتند ائمّه طاهرين عليهم السلام را به عنوان فرزند رسول خدا صلي الله عليه وآله معرفي نكنند، بلكه به عنوان خويشاوندان رسول اللّه معرفي نمايند تا مردم براي آنان فضائلي برتر از بني عباس قائل نباشند. استدلال آنان اين بود كه فرزندِ دخترِ شخص، فرزند شخص نيست. يعني امام حسن و امام حسين عليهما السلام از آنجايي كه فرزندان دختر پيامبرصلي الله عليه وآله هستند، فرزند رسول خدا و از صُلب و نژاد او نخواهند بود. لذا هيچ يك از ائمّه اطهار عليهم السلام، فرزندان و نژاد و نسل پيامبر صلي الله عليه وآله نيستند و فقط حضرت زهرا عليها السلام فرزند پيامبر صلي الله عليه وآله است. در مقابل اين سخنان، ائمّه معصومين عليهم السلام ايستادگي كرده با دلائل واضح ثابت نمودند كه آنان فرزند رسول خدا صلي الله عليه وآله هستند و بني عباس حق ندارد در قرابت با رسول خدا صلي الله عليه وآله، خود را با آنان در يك سطح قرار دهند.

روزي هارون الرشيد (خليفه مقتدر عباسي)، حضرت موسي بن جعفرعليه السلام را خواست و با عتاب رو به آن حضرت كرد و گفت: چرا به مردم و پيروان خود اجازه مي دهيد كه شما را منسوب به پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله و از نسل آن حضرت بدانند، در حالي كه شما از نسل حضرت علي عليه السلام هستيد و شخص، به پدرش نسبت داده مي شود نه به مادرش. و فاطمه فقط ظرفي براي حمل شما بود و پيامبر صلي الله عليه وآله از طرف مادر جدّ شماست (بنابراين شما از نسل او نيستيد و فرزندان رسول خدا به شمار نمي آييد). امام كاظم عليه السلام فرمودند: اگر پيامبر صلي الله عليه وآله زنده شود و دختر تو را خواستگاري كند، آيا دخترت را به عقد او در مي آوري؟ هارون جواب داد: سبحان اللّه، چرا چنين نكنم. با اين خواستگاري، بر عرب و قريش تفاخر مي كنم. حضرت فرمودند: ولي پيامبر صلي الله عليه وآله از من چنين خواستگاري اي نمي كند و من هم دخترم را به نكاح پيامبر صلي الله عليه وآله در نمي آورم. چرا كه ما فرزندان رسول خدا صلي الله عليه وآله هستيم و از نسل او به شمار مي رويم. هارون كه خود را در مقابل اين استدلال



[ صفحه 83]



منكوب يافت، گفت: آفرين بر تو اي موسي بن جعفرعليه السلام. [1] .

محمّد بن مسلم از امام باقر يا امام صادق عليهما السلام روايت كرده كه حضرت فرمودند: اگر ازدواج با همسران پيامبر صلي الله عليه وآله به سبب نص صريح (آيه 53 سوره احزاب كه مي فرمايد: «شما حق نداريد رسول خدا را آزار دهيد و نه هرگز همسران او را بعد از او، به همسري خود در آوريد») بر مردم، حرام نشده بود، باز ازدواج با آنها براي امام حسن و امام حسين عليهما السلام حرام بود. زيرا خداوند (در آيه 22 سوره نساء) مي فرمايد: «ازدواج نكنيد با زناني كه پدران شما با آنها ازدواج كرده اند.» زيرا شخص حق ندارد و نمي تواند با همسر جدّش ازدواج كند. پس جدّ او نيز پدر او محسوب شده است. [2] .

حضرت علي عليه السلام نيز فرزند معنوي رسول خدا صلي الله عليه وآله است. چرا كه او از سنين كودكي تحت تربيت آن حضرت قرار گرفت.