«سلام» اعلام خالصانه ترين درودها است. قبل از اسلام، اين لفظ كمتر در معناي تحيّت و درود به كار مي رفت و از الفاظ ديگر بيشتر استفاده مي شد، ولي پس از ظهور اسلام بر اين لفظ اكتفا شد و به عنوان لفظ مخصوص تحيّت درآمد. چرا كه لفظ سلام يكي از اسم هاي خداوند است و انتخاب آن براي اعلام تحيّت و درود، از باب تيمّن و تبرّك به نام خداوند است. از طرفي لفظ اسلام از سلام گرفته شده و مسلمانان با گفتن سلام پايبندي خود به اسلام را نيز به جاهليّت عرب اعلام مي كردند.



[ صفحه 99]



همان گونه كه در فرازهاي قبلي اشاره شد «ائمّه» جمع «امام» به معني پيشوا و «دعاة» جمع «داعي» به معني دعوت كننده است.

اين فراز اشاره به آن دارد كه ائمّه عليهم السلام هدايت كننده و دعوت كننده به سوي خداوند و راه مستقيم هستند و از پيشواياني كه مردم را به سوي كفر دعوت مي نمايند، مبرّا و با آنان در ستيز هستند.

عَن ابي عَبدِاللَّه عليه السلام قال: «اِنّ الاَئِمّة في كتابِ اللّهِ عَزَّ و جَلَّ امامان قال اللّه تبارك و تعالي: «وَ جَعَلْناهم اَئِمَّة يَهْدون بِاَمْرِنا» [1] لا بِاَمرِ النَّاسِ يَقْدِمُونَ اَمْرِ اللَّهِ قبل اَمْرِهِم و حُكْمِ اللّهِ قَبل حُكْمِهِم و قال «وَ جَعَلْناهم اَئِمَّة يَدعونَ اِلي النَّار» [2] يَقدَمُون اَمرَهم قَبلَ اَمرِ اللَّه و حُكْمَهُم قَبْلَ حُكْمِ اللَّهِ و يَأخُذُونَ بِاَهْوائِهِم خِلافَ ما في كِتابِ اللّهِ عزَّ و جلَّ». [3] .

امام صادق عليه السلام مي فرمايند: امام ها در كتاب خداوند دو دسته اند: 1 - خداي تبارك و تعالي مي فرمايد «و آنها را اماماني قرار داديم كه به امر ما هدايت كنند» نه به امر مردم. امر خداوند را بر مردم مقدّم دارند و حكم خدا را پيش از حكم مردم بدانند. 2 - و باز مي فرمايد «و آنان را اماماني قرار داديم كه به سوي دوزخ دعوت مي كنند». ايشان امر مردم را بر امر خدا مقدّم دارند و حكم مردم را پيش از حكم خدا دانند و برخلاف آنچه در كتاب خداوند عزّ و جلّ است، طبق هوس خويش رفتار كنند.

در فرازهاي قبل امامان را با «اَئِمَّةِ الْهُدي» (پيشوايان هدايت كننده) و «الدُّعاةِ اِلَي اللّهِ» (دعوت كنندگان به سوي خداوند) توصيف نموديم. ولي در اين فراز مي خوانيم «اَلسَّلامُ عَلَي الْاَئِمَّةِ الدُّعاةِ» يعني امامان معصوم شخصيّت هايي هستند كه پيشواي دعوت و فراخواني مردم به سوي دين حق، با گفتار و كردار خويش مي باشند.



[ صفحه 100]



قال الصادق عليه السلام: «كُونوا دعاة لِلنَّاس بِغَيْر اَلْسِنَتكم، لِيَروا مِنكُم الوَرْع و الاِجْتِهاد و الصَّلاة و الخير، فَانَّ ذلك داعيه». [4] .

امام صادق عليه السلام مي فرمايد: «با غير زبان خويش مردم را (به كيش خود) دعوت كنيد. آنها بايد ورع و كوشش و نماز و خير شما را ببينند. اينها خود دعوت كننده باشند».

يعني امامان معصوم عليهم السلام همان گونه كه پيشوايان هدايت هستند (اَئِمَّةِ الْهُدي)، و دعوت كننده به سوي خداوند هستند (الدُّعاةِ اِلَي اللّهِ) با كردار خود آن چنان دعوت به سوي خداوند كرده اند كه وجودشان، عينِ دعوت گرديده و نه تنها پيشوايان دعوت گر بودند، بلكه پيشواياني هستند كه عين دعوت هستند و وجودشان، دعوت به سوي خداست.