«اولي» اسم جمع به معني صاحبان است كه در حالت رفع، «اولوا» و در حالت نصب و جر، «اولي» خوانده مي شود و مفرد ندارد.

«امر» به معني فرمان، كار و شأن مي آيد.

«اولي الامر» به معناي فرمانروايان، فرمانداران، كارداران، صاحبان امر و صاحبان شأن است.



[ صفحه 109]



اين فراز نيز همانند فرازهاي قبل بر گرفته از قرآن مي باشد. قرآن كريم مي فرمايد:

«أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ». [1] .

از خداوند اطاعت كنيد و از رسول خدا و از اولي الامر نيز اطاعت نماييد.

در روايات فراواني اين آيه را به ائمّه اطهار عليهم السلام تفسير نموده اند.

ابوبصير مي گويد: از امام صادق عليه السلام درباره آيه شريفه «أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ» پرسش كردم. حضرت فرمودند: «اين آيه درباره علي بن ابي طالب و امام حسن و امام حسين عليهم السلام نازل شده است». به ايشان عرض كردم مردم مي گويند، پس چرا نامي از علي عليه السلام و اهل بيت او در كتاب خدا نيامده است؟ حضرت فرمودند: به آنها بگوييد بر پيامبر نماز نازل شد در حالي كه پيامبر سه و چهار ركعت بودن آن را براي مردم تفسير كرد. زكات بر پيامبر نازل شد و تصريح نشد كه از هر چهل درهم، به يك درهم زكات تعلق مي گيرد و پيامبر آن را تفسير كرد، حجّ بر پيامبر نازل شد و گفته نشد هفت بار طواف كنيد و پيامبر آن را تفسير نمود و بر او «أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ» نازل شد و در حقيقت در شأن علي و حسن و حسين نازل شده است (كه پيامبر آن را تفسير كرد). [2] .

همچنين در جايي ديگر از امام صادق عليه السلام پيرامون اين آيه سؤال شد. ايشان فرمودند:

«اولوا الاَمْرِ هُمُ الاَئِمَّةِ مِن اَهلِ البَيْتِ». [3] .

اولي الامر همان امامان از اهل بيت پيامبر هستند.

با توجّه به اين آيه درمي يابيم كه اطاعت از «اولي الامر» از سنخ اطاعت از پيامبر صلي الله عليه وآله است. زيرا در كنار هم و با يك فعل «اطيعوا» بيان شده است. يعني همان اطاعت بي قيد و شرطي كه در برابر رسول خدا صلي الله عليه وآله لازم است، در برابر «اولي الامر» نيز واجب مي باشد.



[ صفحه 110]



پس لازم است همان گونه كه پيامبر صلي الله عليه وآله داراي مقام عصمت و پاكي از گناه است، «اولي الامر» نيز از هر ناپاكي به دور باشند و امامان معصوم عليهم السلام اين چنين هستند.