«برهان» به معني سفيد شدن و روشن گشتن شي ء است و روشن ترين و مؤكّدترين و محكم ترين دليل بر مدّعا را «برهان» مي نامند و لذا بايستي همواره مقتضي صدق و درستي مدّعا باشد.

يكي از اسماء خداوند، «برهان» است. امام هادي عليه السلام، خداوند را در دعاهاي خود اين گونه صدا مي كند:

«يا سُبْحانُ يا غُفْرانُ يا بُرْهانُ يا سُلْطانُ...». [1] .

اي منزه، اي آمرزنده، اي برهان، اي پادشاه...

چرا كه به وجود خداوند متعال، حق از ناحق روشن مي شود و او روشن ترين و مؤكدترين و محكم ترين دليل بر وجودِ خودش است و همواره مقتضي صدق و درستي است. در قرآن كريم مي خوانيم:



[ صفحه 120]



«يَآ أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَآءَكُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَ أَنزَلْنَآ إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا». [2] .

اي مردم، دليل روشني از طرف پروردگارتان براي شما آمد و نور آشكاري به سوي شما نازل كرديم.

در احاديث فراواني «برهان» به پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله و «نور» به علي عليه السلام تفسير شده است. چرا كه پيامبر صلي الله عليه وآله، روشن ترين و محكم ترين دليل بر وجود خداوند و راه مستقيم است. قال الصادق عليه السلام: «البُرْهانُ مُحَمَّدٌ صلي الله عليه وآله وَ النُورُ عَليٌ عليه السلام». [3] .

امام صادق عليه السلام فرمودند: برهانْ پيامبر اكرم محمّد صلي الله عليه وآله است و نور، علي عليه السلام مي باشد.

در بعضي از احاديث «نور» و «برهان» به چهارده معصوم عليهم السلام تفسير شده است. چرا كه ائمّه معصومين عليهم السلام بر كمال ذات خداوند دلالت مي كنند و روشن ترين و مؤكدترين و محكم ترين دليل بر افعال و صفات خداوند مي باشند.