«اَيَّد» به معني تقويت و تأييد است.

«روح» به معني نَفَس و دويدن است. اگر روح انسان كه گوهري مجرّد است به اين نام ناميده شده، به خاطر آن است كه از نظر تحرّك و حيات آفريني و ناپيدايي، همچون نَفَس و باد است.

در قرآن، «روح» به موارد متعدّدي اطلاق شده است:



[ صفحه 151]



گاهي به معني روح مقدّسي است كه پيامبران را در انجام رسالتشان تقويت مي كرده است.

«وَ أَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ». [1] .

و ما او (عيسي) را به روح القدس تقويت كرديم.

گاه به نيروي معنوي الهي كه مؤمنان را تقويت مي كند، اطلاق شده.

«وَ أَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ». [2] .

و به روح الهي تأييدشان كرديم.

زماني به فرشته مخصوص وحي با عنوان «امين» اطلاق يافته.

«نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ، عَلَي قَلْبِكَ...». [3] .

اين قرآن را روح الامين بر قلب تو نازل كرد....

گاهي به فرشته اي بزرگ تطبيق شده است.

«تَنَزَّلُ الْمَلَآئِكَةُ وَ الرُّوحُ». [4] .

در شب قدر فرشتگان و روح نازل مي شوند.

گاهي به معني قرآن و يا وحي آسماني آمده است.

«وَ كَذَلِكَ أَوْحَيْنَآ إِلَيْكَ رُوحًا مِّنْ أَمْرِنَا». [5] .

همان گونه بر تو نيز روحي را به فرمان خود وحي كرديم.

و گاهي به كالبد انسان اطلاق مي شود كه خداوند در جسم دميده است.

«وَ نَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ». [6] .

و از روح خود در آن دميد.



[ صفحه 152]



خداوند متعال، ائمّه معصومين عليهم السلام را به تمامي اين ارواح مقدسه تأييد و تقويت نموده است. يعني خداوند ائمّه عليهم السلام را با روح خود و فرشته مخصوص وحي خود و آن فرشته بزرگ الهي و با الهام هاي وحي گونه خود كه به ائمّه طاهرين عليهم السلام مي فرستاده، تأييد و تقويت نموده است.

علاوه بر آن خداوند، آفريده اي را به نام «روح» كه برتر از جبرئيل و ميكائيل معرفي شده با پيامبر صلي الله عليه وآله و امامان معصوم عليهم السلام همراه گردانده و با آن «روح»، ائمّه عليهم السلام را تأييد نموده است.

عن ابي بصير قال سمعت ابا عبداللّه يقول «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي [7] قال: خلق اَعْظَم مِنْ جِبْرئيل و ميكائيل، لَمْ يَكُن مَعَ اَحَدٍ مِمَّن مَضي، غَيرُ محمّدٍ صلي الله عليه وآله وَ هُو مَعَ الائمةِ يسددهم وَ لَيس كُل ما طُلِبَ وُجِدَ». [8] .

ابابصير مي گويد: امام صادق عليه السلام پيرامون آيه «از تو درباره روح سؤال مي كنند بگو روح از فرمان پروردگار من است»، فرمودند: روح مخلوقي بزرگ تر از جبرئيل و ميكائيل است و با هيچ كس از گذشتگان جز حضرت محمّد صلي الله عليه وآله نبوده است. آن روح با ائمّه عليهم السلام همراه است و اين طور نيست كه هر زمان درخواست شود، در دسترس باشد.

در اين زمينه كه روح همراه ائمّه معصومين عليهم السلام است، احاديث متعدّدي در كتاب هاي حديث وجود دارد.