«ادلاء» جمع «دليل» به معني برهان و دليل و راهنما است.

خداوند متعال براي همه امور، راهنما و دليل قرار داده است.

قال الباقر عليه السلام: «انَّ اللَّهَ تَبارك و تَعالي لَم يَدع شَيئاً يُحتاج اِلَيه الاُمَّة الاّ اَنْزَلَه في كِتابِه و بَيَّنَه لِرسُولِه صلي الله عليه وآله و جَعَلَ لِكُلِّ شَي ءٍ حَداً و جَعَلَ عَلَيهِ دَليلاً يَدُلُّ عَليه...». [1] .

امام باقر عليه السلام فرمودند: خداي تبارك و تعالي چيزي از احتياجات امّت را وانگذاشت، جز آنكه آن را در قرآنش فروفرستاد و براي رسولش بيان فرمود و براي هر چيزي اندازه و مرزي قرار داد و دليل و راهنمايي براي آن گماشت.

اوّلين دليل و راهنما به سوي خداوند، «قرآن كريم» است.



[ صفحه 168]



قال الصادق عليه السلام في دعاءِ خَتْم القُرآن: «... اللَّهُمَّ اجْعَلْه لَنا وِليّاً يُثْبتنا مِن الزَّللِ و دَليلاً يهدينا لِصالِحِ العَمَلِ».

امام صادق عليه السلام در دعاي ختم قرآن مي فرمايند: خداوندا، قرآن را وليِّ ما قرار ده كه از گمراهي حفظمان كند و دليل و راهنماي ما باشد كه ما را به سوي عمل صالح هدايت گرداند.

همان گونه كه قرآن، دليل به سوي خداوند و اعمال صالح است، اهل بيت عليهم السلام نيز دليل به سوي خداوند و اعمال صالح هستند. در دعاي فرج مي گوييم: «اللَّهُمَّ كُن لِوَليِّكَ... وَليّاً و حافِظاً و قائداً و ناصراً و دَليلاً و عَيْناً...».

پس پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله دو دليل بعد از خود باقي گذارده اند: يكي قرآن و ديگري اهل بيت عليهم السلام.

امامان معصوم عليهم السلام در دنيا و آخرت دليل و برهان خداوند براي نمايان بودن راه الهي هستند. آنانند كه راه مستقيم را به مردم نشان داده و در آخرت نيز راهنماي صراط حق كه به سوي بهشت مي رود، هستند.