كلمه «معروف» از ماده «عرف» به معني شناخته شده، مي باشد.

«منكر» به معني ناشناس است.

به اين ترتيب كارهاي نيك و حق، اموري شناخته شده و كارهاي زشت، ناپسند و باطل، اموري ناشناس معرفي شده اند. چه اين كه فطرت پاك انساني با دسته اول آشنا و با دسته دوم ناآشنا است.

در اين فراز مي گوييم شما اهل بيتِ رسول گرامي اسلام صلي الله عليه وآله به امور آشناي شناخته شده كه همان كارهاي نيك و حق است، امر و فرمان داده ايد و از امور ناشناس، باطل و ناپسند، نهي نموده ايد.



[ صفحه 187]



آنان هستند كه امركنندگان واقعي معروف و نهي كنندگان واقعي منكر هستند و به همين خاطر بهترين امّت ها مي باشند. چرا كه قرآن مي فرمايد:

«كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ». [1] .

شما بهترين امّتي بوديد كه براي مردم پديدار شده اند. به كار پسنديده فرمان مي دهيد و از كار ناپسند منع مي كنيد.

عن ابي بصير عن أبي عبدالله عليه السلام قال: «إنَّما اَنزلت هذه الآيَة عَلي مُحمَّد صلي الله عليه وآله في الأَوصياء خاصَّة فقال: أنتُم خَير ائمّة اَخرجتُ لِلنَّاس تَأْمُرون بالمَعروف و تَنهُون عَن المُنكَر هكذا و اللَّه نَزَلَ بِها جِبرئيل عليه السلام و ما عَنّي بِها إلاَّ محمَّداً و اوصيائَهُ - صَلَوات اللّه عَلَيهم -». [2]

امام صادق عليه السلام به ابي بصير فرمودند: اين آيه بر پيامبر صلي الله عليه وآله نازل شد و منظور از آن اوصيا هستند. سپس فرمود: آنان هستند كه با امر به معروف و نهي از منكر، بهترين امّت ها قرار گرفته اند. به خدا قسم جبرئيل آن را نازل كرد و منظوري جز پيامبر و اوصيا و جانشينان او - كه سلام خداوند بر آنان باد - نداشت.

حضرت سيد الشهداء عليه السلام براي برپايي دين اسلام قيامي را آغاز نمود كه در كربلا با خون خود، درخت تنومند آن را آبياري كرد و هدف از اين قيام را «امر به معروف و نهي از منكر» معرفي نمود.

قال الحسين عليه السلام: «و اِنّي لَم اخْرج اشراً و لا بطراً و لا مفسداً و لا ظالماً و إنَّما خَرجت لِطَلَب الاِصْلاح في اُمَّة جدّي صلي الله عليه وآله اُريد أن آمر بِالمَعروفِ و أَنهي عَن المُنكَر». [3] .

امام حسين عليه السلام فرمود: من قيام نكردم براي سبك سري و سرمستي و نه براي فسادْ برپا كردن و ظلم و ستم نمودن. بلكه قيام كردم براي اصلاح در امّت جدّم عليه السلام و قصدم امر به معروف و نهي از منكر است.



[ صفحه 188]