بازگشت

فجعلكم في بيوت اذن الله ان ترفع ويذكَر فيها اسمه


در اين فراز مي گوييم: خداوند، شما امامان معصوم عليهم السلام را در خانه هايي قرار داد كه اذن و رخصت فرمود، آن خانه ها رفعت يابند و ذكرِ نام خداوند در آن برده شود.

در اينجا براي «بيوت» دو تعبير وجود دارد:

1 - منظور از بيوت و خانه هايي كه رخصتِ ترفيع يافته اند، خانه هاي ظاهري پيامبر و ائمّه طاهرين عليهم السلام در زمان حياتشان و قبورِ منوّر و مطهّر آنان بعد از وفاتشان است.

همچنان كه حرم هاي شريف هر يك از امامان معصوم عليهم السلام محل زيارت ميليون ها دلباخته گرديده است و هر چه زمان مي گذرد و با آنكه دشمنان ائمّه اطهار عليهم السلام سعي فراوان در تخريب ظاهري و باطني آن مي نمايند، هر روز بر عاشقان آن قبور منوّر و دلدادگي به آن و اشتياق زيارت آن افزوده مي گردد و همگان با توسّل به آنان، ذكر خداوند بر لب جاري ساخته، به عبادت الهي در كنار آن قبور مطهّر مي پردازند.

قال رسول اللّه صلي الله عليه وآله لعلي بن ابي طالب: «يا اَباالحَسَن ان اللَّه جَعَلَ قَبْرك و قَبْر ولدك بُقاعا مِنْ بُقاع الجَنَّة و عَرْصة مِن عرصاتها و ان اللّه جعل قُلُوب نُجباء مِن خَلْقه و صفوة من عِباده تحن اليكم و تحتمل المذلّة و الاذي فَيعمرونُ قُبوركم و يَكْثرون زِيارتها تَقَرّباً مِنْهم إلي اللّه و مودَّة مِنْهم لِرَسوله اولئك يا علي الَمخْصوصون بِشفاعَتي، الواردون حَوْضي و هُم زواري غداً في الجنَّة». [1] .

پيامبر صلي الله عليه وآله (رو به حضرت علي عليه السلام كرده) فرمودند: اي اباالحسن، همانا خداوند قبر تو و قبر فرزندان تو را بنايي از عمارت هاي بهشت قرار داده و سرزميني از سرزمين هاي بهشت ساخته است و همانا خداوند قلب هاي خوبان از خلق خود را و بهترين از بندگانش را براي شما آرام و نرم قرار داده كه تمام مشكلات و گرفتاري ها را به خاطر شما تحمل مي نمايند. سپس به تعمير قبرهاي شما



[ صفحه 273]



مي پردازند و به قصد تقرّب به خداوند و دوستي با رسول خدا به زيارت شما مي آيند. پس اي علي، آنها اختصاص يافتگان به شفاعت من هستند و آنها در قيامت بر من وارد مي شوند و به زيارت من نائل مي گردند.

2 - منظور از بيوت و خانه هاي كه رخصت ترفيع يافته اند، خانه هاي معنوي يعني خانه هاي علم و حكمت امامان معصوم عليهم السلام مي باشد.

قال الباقر عليه السلام: «انَّما الحجَّة في آل ابراهيم لقول اللّه عزّ و جلّ: «فَقَدْ آتَيْنَآ آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْنَاهُم مُّلْكًا عَظِيًما» [2] فالحجَّة الانبياء و اَهْل بيوتات الأنبياء حَتّي تَقوم السَّاعة لان كتابَ اللّهِ يَنْطِقْ بذلك وصية اللّه بعضها من بعض، الَّتي وضعها عَلي النَّاس فقال: «فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ» [3] و هي بيوتات الأنْبياء و الرُسُل و الحُكَماء و أئمَّة الهُدي فَهذا بَيان عُروة الايمان الَّتي نَجا بِها منْ نَجا قَبْلكم وَ بِها يَنْجو من يتبع الأئمَّة». [4] .

امام باقر عليه السلام فرمودند: حجّت تنها در خاندان ابراهيم است، به دليل گفتار خداوند «همانا به خاندان ابراهيم كتاب و حكمت داديم و آنها را ملكي عظيم عنايت كرديم». از همين روي حجّت خدا، پيامبران و اهل خانه هاي پيامبران هستند تا روزي كه رستاخيز برپا شود. زيرا كتاب خداوند بدان گويااست و سفارش خداوند است كه حجّت هاي الهي از همديگرند. آنان كه خداوند بر مردم فرمانروايشان كرده و فرموده: «در خانه هايي كه خداوند اجازه داده است بر فراز باشند» و آنها خانه هاي پيامبران و رسولان و حكيمان و امامان راهنما است. آنها بيان كننده «دستاويز محكم ايمان» هستند كه پيشينيانِ شما به آن نجات يافتند و ديگران نيز چنانچه پيروي نمايند، نجات خواهند يافت.

منظور از «اذن» و رخصت خداوند در فراز «في بُيُوتٍ اَذِنَ اللّه» يا «اذن تكويني»



[ صفحه 274]



است و يا «اذن تشريعي».

«اذن تكويني» به آن است كه خداوند مقدّر فرموده و در لوح محفوظ به ترفيع مقام خانه هاي ظاهري و باطني و معنوي امامان معصوم عليهم السلام حكم كرده. چرا كه آنها نور خداوند هستند و خداوند نور خود را حفظ كرده، آن را تمام مي گرداند.

«يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ». [5] .

مي خواهند با دهان هاي خود نور خداوند را خاموش نمايند و البتّه خدا نور خود را هر چند كافران خوش ندارند، تمام و محفوظ خواهد داشت.

«اذن تشريعي» به آن است كه خداوند امر كرده و تكليف نموده به تعظيم مقام و منزلت امامان هدايت عليهم السلام و اجراي اين تكليف. پس بر همگان است در حفظ شأنيّت بيوت ظاهري آنان كوشيده به قبور منوّرشان رسيدگي كنند و با اهتمام به معارف آنها و آموختن علم و حكمتشان بيوت معنوي آنها را حفظ نمايند.


پاورقي

[1] بحارالانوار، ج 100، ص 121.

[2] سوره مباركه نساء، آيه 54.

[3] سوره مباركه نور، آيه 36.

[4] كافي، ج 8، ص 119.

[5] سوره مباركه صف، آيه 8.