«فاء» در «فَكُنّا» تفريع است بر «و جَعَلَ صَلَواتنا». يعني بعد از آنكه ما داراي مقام ولايت شما شديم و صلوات ما و قبول ولايت ما، باعث طيب خلقت و تزكيه و كفاره گناهان ما شد، پس ما نزد خداوند (و در علم او و كتاب محفوظ او كه در آن اسامي



[ صفحه 279]



تمامي شيعيان نگاشته شده است،) تسليم شدگان فضل شما بوديم.

يا «فاء» در «فَكُنّا» سببيّت است. يعني ما كه داراي مقام ولايت شما شديم، به خاطر آن بود كه نزد خداوند تسليم شدگان فضل شما بوديم. يعني در آغاز خلقت، ما تسليم بودن خود را به مقام ائمّه عليهم السلام اعلام كرده بوديم. پس خداوند بر ما منّت گذاشت و پيروي از ولايت شما را بر ما ارزاني داشت.

پس نام تمامي محبّان و دوستداران امامان نزد خداوند (محفوظ) است و ائمّه اطهار عليهم السلام از تمامي آن اسما، اطّلاع دارند. چرا كه آنان در عالَم ذر، در نزد خداوند ولايت آنها را قبول نموده اند.

عن عبداللّه بن الفضل قال: قال لي ابو عبدالله عليه السلام: «يا عبداللّه بن الفضل، انّ اللّه تَبارك و تَعالي خلقنا مِنْ نُور عَظمته و صنعنا بِرَحْمَته و خَلَقَ اَرْواحكم منّا فنحن تحن إليكم و اَنتم تحنّون إلينا، و اللّه لو جهد أهل المَشرق و المَغْرب أن يزيدوا في شيعَتنا رجلاً اَوْ يَنْقصوا مِنْهم رجلا ما قدروا علي ذلك، و انّهم المكتوبون عِندَنا بأسمائهم و أسماء آبائهم و عشائرهم و أنسابهم. يا عبداللّه بن الفضل و لو شِئْت لاريتك اسمكَ في صَحيفَتنا. قال: ثمَّ دعا بِصَحيفة فَنشرها فَوَجَدتها بَيْضاء لَيْسَ فيها أثر الكتابة. فقلت: يَابن رسول اللّه، ما أري فيها أثر الكِتابة. قال: فمسح يَده عَلَيها فَوَجدتها مَكْتوبة و وجدت في أسفلها اسمي فسجدت اللّه شكراً». [1] .

عبداللّه بن فضل مي گويد: امام صادق عليه السلام به من فرمودند: اي عبدالله بن فضل، همانا خداوند ما را از نور عظمت خودش آفريد و ما را سرشار از رحمت خود قرار داد و روح هاي شما را از ما آفريد. پس ما دل سوز شما و شما دل سوز ما هستيد. به خدا سوگند اگر تمامي اهل مشرق و مغرب تلاش نمايند فردي كه لايق نيست، شيعه نمايند، نمي توانند يا تلاش كنند كسي از شيعيان واقعي ما را كم كنند، نمي توانند. چرا كه نام تمامي شيعيان ما، نزد ما نوشته شده و نام پدران



[ صفحه 280]



آنها و اقوام و نسب آنها نزد ما است. سپس امام (رو به عبداللّه كرده) فرمودند: اي عبداللّه، آيا مي خواهي اسم خود را ببيني. سپس دستور دادند كتابي را آورده كه تماماً سفيد بود. آن را باز كرده، فرمودند: نام خود را ببين. عبداللّه عرضه داشت: چيزي نمي بينم. امام بر روي صفحه ها دست كشيدند و نوشته ها نمايان شد و عبداللّه مي گويد: نام خود را در زير اسم ها يافتم و براي اين نعمت سجده شكر به جا آوردم.