«المَوَدَّة» از ماده «ودَّ» به معني دوستي، عشق و محبّت است و معمولاً جنبه متقابل دارد. يعني از يك طرف محبّت و عشق ورزيده مي شود و از طرف مقابل نيز برخورد محبّت آميز صورت مي گيرد.

دوستي و عشق ورزيدن به اهل بيت پيامبر صلي الله عليه وآله بر همگان لازم و واجب و مزد رسالت پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله است. البتّه اين مودّت و دوستي، در مقابل عمل رسول اللّه صلي الله عليه وآله نيست، بلكه خداوند به پيامبر اعلام مي دارد كه به مردم بگو من پاداشي از شما خواسته ام كه داراي اين ويژگي ها است:

1 - مطلقاً چيزي نيست كه نفعش به من برسد و صد در صد به سود شما است.

«قُلْ مَا سَأَلْتُكُم مِّنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَي اللَّهِ». [1] .

بگو پاداشي را كه از شما خواستم تنها به سود شما است اجر و پاداش من فقط بر خداوند است.

2 - اين پاداش، راه شما را به سوي خداوند هموار مي سازد.

«قُلْ مَآ أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلَّا مَن شَآءَ أَن يَتَّخِذَ إِلَي رَبِّهِ سَبِيلًا». [2] .

بگو من در برابر ابلاغ رسالت هيچ گونه پاداشي از شما مطالبه نمي كنم، مگر كساني كه بخواهند راهي به سوي پروردگارشان برگزينند.

3 - اين پاداشْ خواهيِ من، چيزي بر مردم تحميل نمي كند، بلكه آنها وظيفه خود را انجام داده اند.



[ صفحه 439]



«قُلْ مَآ أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ وَ مَآ أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ». [3] .

من از شما پاداشي نمي خواهم و چيزي بر شما تحميل نمي كنم.

4 - پاداشي كه از مردم طلب مي كنم، دوستي با خويشاوندان است.

«قُل لَّآ أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَي». [4] .

بگو من هيچ پاداشي از شما درخواست نمي كنم، جز دوست داشتن نزديكانم.

پس مودّت و دوستي اهل بيت عليهم السلام به تصريح قرآن، صد در صد به سود مردم است. چرا كه راه وصول به سوي خداوند است و اين پاداش به نفع پيامبر نيست و بر مردم هم چيزي را تحميل نمي كند، بلكه مردم به وظيفه خود عمل كرده اند.

قال الحسن بن علي عليه السلام: «أَنا مِن اَهْل البَيْت الَّذينَ اذْهَب اللّه عَنْهم الرِّجْس و طَهَّرهُم تَطْهيراً والَّذي الَّذينَ إفْتَرضَ اللّه مَوَدَّتهم في كِتابه إذ يَقول «وَ مَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا» [5] فإقتراف الحَسَنة مَودَّتنا أَهل البَيْت». [6] .

امام حسن عليه السلام فرمودند: من از خانداني هستم كه خداوند آنها را از پليدي دور كرده و آنها را پاك گردانده و خداوند مودّت آنها را واجب كرده است و در كتابش گفته «هر كس نيكي را به دست آورد، براي او در آن نيكي مي افزاييم.» منظور خداوند از «به دست آوردن نيكي»، مودّت ما اهل بيت است.

مودّت و دوستي اهل بيت از آن جهت واجب است كه بنيان و ريشه دين است.

قال علي بن ابيطالب عليه السلام: «سَمعتُ رَسول اللّه يقول: لَمّا نُزلت «قُل لَّآ أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَي» قالَ جِبْرئيل: يا مُحمّد اِنّ لِكلِّ دينٍ اَصلاً و دَعامة و فَرْعاً و بُنْياناً و اِنَّ اَصلَ الدِّينِ و دَعامته قَول لا إله الّا اللّه و اِنّ فَرْعه و بُنْيانه محبَّتكم أَهْل البَيْت فيما وافق الحَقّ و دعا إليه». [7] .



[ صفحه 440]



حضرت علي عليه السلام فرمودند: از پيامبر شنيدم كه فرمود: آنگاه كه آيه «بگو من هيچ پاداشي از شما درخواست نمي كنم، جز دوستي نزديكانم» نازل شد، جبرئيل به من گفت: اي محمّد همانا براي هر دين و آييني اصل و ستون و فرع و ريشه اي است و به درستي كه اصل و ستون دين، توحيد است و فرع ريشه دين، محبّت شما اهل بيت است در آنچه مطابق با حق و فراخواني به سوي خداوند است، مي باشد.