بازگشت

نام، كنيه و القاب


پدر بزرگوارش نام نوزاد را «علي» نهاد و سنت اسلامي را درباره اش اجرا كرد؛ در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت و روز هفتم را ختنه كرد [1] و سرش



[ صفحه 22]



را تراشيد و به وزن موي سرش نقره صدقه داد و نيز گوسفندي برايش عقيقه كرد. [2] .

كنيه ي پيشواي دهم «ابوالحسن» است و چون اجداد بزرگوارش - امام كاظم و امام رضا عليهماالسلام - نيز مكني به اين كنيه هستند، محدثات و راويان براي جلوگيري از اشتباه، امام كاظم را «ابوالحسن اول»، امام رضا (ع) را «ابوالحسن دوم» و امام هادي (ع) را «ابوالحسن سوم» مي گويند.

لقبهاي آن بزرگوار، بنابر نقل ابن شهر آشوب عبارت است از: «نجيب»، «مرتضي»، «نقي»، «هادي»، «عالم»، «فقيه»، «امين»، «مؤتمن»، «طيب»، «متوكل» و «عسكري « [3] و مشهورتر از همه «هادي» و «نقي» است.

اين القاب، بيانگر بعضي از اوصاف و فضائل اخلاقي و كمالات معنوي آن امام همام است كه بيشتر از ديگر صفات در وجودش تجلي پيدا كرده اند.

از بعضي روايات برمي آيد كه آن حضرت لقب «متوكل» را پنهان مي داشته و از يارانش مي خواسته او را به اين لقب نخوانند. علت آن شايد اين بوده كه خليفه ي عباسي معاصر آن حضرت - كه از سرسخت ترين دشمنان اهل بيت (ع) بود - به اين لقب خوانده مي شد. [4] .


پاورقي

[1] از جمله اختصاصات امامان (ع) در روايات شيعه اين دانسته شده كه آنان ختنه شده به دنيا مي آمدند ولي به عنوان استحباب و سنت، صورتي از عمل را انجام مي دادند (ر.ك: سفينة البحار، ج 2، ص 563).

[2] حياة الامام علي الهادي (ع)، ص 15.

[3] مناقب، ج 4، ص 401، القاب ديگري نيز براي آن حضرت ذكر شده است (ر.ك: دلائل الامامة، ص 217).

[4] رك: الفصول المهمه، ص 277.