امام هادي (ع) در خانه و محيطي چشم به جهان گشود كه فضاي آن آكنده از عطر دل انگيز دانش، معنويت، تقوي، اخلاص و بندگي خدا بود و هر لحظه و هر روزي كه از زندگي او در دامان مادر پاكدامن و مهربان و مكتب سازنده و تربتيي پدر بزرگوارش مي گذشت، دريچه هايي از دانش و معرفت و كمالات نفساني بر رويش گشوده مي شد و فضاي خانه ي دلش را فروغي تازه مي بخشيد.

محيط پرورشي پيشواي دهم (ع) از نظر سياسي و فرهنگي از ويژگي خاصي برخوردار بود. او از يكسو شاهد تلاشهاي مداوم علمي و فرهنگي پدر ارجمندش به منظور تثبيت پايه هاي امامت و پاسخگويي او به شبهات و اشكالات معترضان بود و مي ديد كه چگونه دستگاه خلافت براي مشغول ساختن مردم و منحرف كردن افكار آنان از مسأله ي مبارزه با جنايات و ستمگريهاي خلفاي غاصب به بحثها و مناقشات فرهنگي و اعتقادي دامن مي زند و به اين بهانه گروه زيادي از عالمان و صاحبنظران را به قتل رسانده يا به گوشه ي زندان مي افكند. از ديگر سوي مي ديد كه پدر بزرگوارش از طرف حكومت وقت، در محدوديت شديد به سر مي برد و دستگاه خلافت سعي مي كند با گماردن جاسوسان، تمامي حركات و فعاليتهاي آن حضرت را زير نظر گرفته، ارتباط او را با پايگاههاي مردمي قطع كند.

امام هادي (ع) از همان خردسالي با ترفندها و سياست بازيهاي حاكمان جور و رسالت سنگيني كه پيشوايان نور در قبال آنان برعهده دارند آشنا شد و خود را براي



[ صفحه 28]



عهده داري مسئوليت امامت در شرايطي مشابه ي شرايط دوران پدر گرامي اش و مبارزه اي پيگير و بنيادي با سردمداران كفر و طاغوتهاي زمان، آماده مي ساخت.

موضع ظلم ستيزي در زندگي شش يا هفت سال و اندي آن حضرت در زمان پدر بزرگوارش كاملاً محسوس است. به عنوان نمونه احمد بن محمد بن عيسي به نقل از پدرش مي گويد:

وقتي ابوجعفر (ع) آماده حركت به سوي عراق شد ابوالحسن را در دامنش نشاند و فرمود: از اشياء زيبا و ارزشمند عراق چه ارمغاني را دوست مي داري كه برايت هديه آورده شود؟ گفت: شمشيري كه بسان شعله ي آتش (سوزنده و برنده) باشد.

سپس خطاب به فرزند ديگرش «موسي» فرمود: تو چه سوغاتي دوست داري؟ گفت: فرش خانه.

امام جواد (ع) فرمود: ابوالحسن به من شباهت دارد و اين (موسي) به مادرش. [1] .

ابوالحسن (ع) در آن سنين كودكي به چه مي انديشيد؟ و چه مسائل مهم و حساسي او را به خود مشغول ساخته بود؟ شمشير بران و سوزنده را براي چه مي خواست؟ چرا همانند برادرش خواستار سوغاتي نشد كه به درد زندگي و آسايشش بخورد؟ و.... اينها همه سؤالاتي است كه پس از تأمل در رسالت الهي امام (ع) و مطالعه زندگي سراسر مبارزاتي آن حضرت، پاسخش روشن خواهد شد.



[ صفحه 29]