بازگشت

نقش عالمان ديني در دوران غيبت


«لو لا من يبقي بعد غيبة قائمنا من العلماء الداعين اليه، و الدالين عليه، و الذابين عن دينه بحجج الله، و المنقذين لضعفاء عبادالله من شباك ابليس و مردته و من فخاخ النواصب، لما بقي احد الا ارتد عن دين الله، و لكنهم يمسكون ازمة قلوب ضعفاء الشيعة، كما يمسك صاحب السفينة سكانها، اولئك هم الافضلون عندالله عزوجل.» [1] .

اگر پس از غيبت امام قائم ما، دانشمندان و عالمان ديني نبودند كه مردم را به او دعوت، و به سوي آن حضرت دلالت و راهنمايي، و با دلائل و براهين از دين وي دفاع كنند، و بندگان ضعيف خدا را از دامهاي ابليس و پيروانش و نيز دامهاي ناصبيان (و دشمنان اهل بيت (ع)) نجات دهند، هر آينه كسي نمي ماند مگر آن كه از دين خدا بيرون مي رفت؛ و ليكن آن دانشمندان، زمام دلهاي شيعيان ناتوان را به دست مي گيرند، آنسان كه ناخداي كشتي، سكان [2] كشتي رابه دست مي گيرد و آنان در نزد خداي بزرگ، برترين افرادند.

پيشواي دهم (ع) در اين سخن گهربار، نكات بسيار ارزنده اي را بيان كرده است، از جمله:

1- يكي از وظايف و رسالتهاي مهم عالمان ديني در عصر غيبت، فراخواني و راهنمايي مردم به جانب امام زمان (عج) است؛ چرا كه در اين دوران تنها حجت خدا در روي زمين و تنها واسطه ي ميان خلق و خالق، اوست و بيگانگي انسان با مقام ولايت به معناي بيگانگي او با خدا و آيين اسلام است.

2- رسالت مهم ديگر دانشمندان در اين زمان، دفاع از دين و شتافتن به كمك شيعيان ضعيف و ناتوان و رهايي ايشان از دامهاي شياطين جن و انس است.

3- امام (ع) پس از بيان وظيفه ي عالمان در ارتباط با «امامت»، «ديانت» و «امت» به نقش حياتي و تعيين كننده ي آنان در دينداري مردم اشاره كرده و آن را به نقش ناخداي كشتي در



[ صفحه 69]



كنترل و هدايت سكان كشتي تشبيه نموده است.

4- در پايان، كار ايشان را ارزشگذاري كرده و آن را در مقياس با ديگر كارها، برترين كار و عالماني را كه به چنين كاري همت گمارده اند بالاترين افراد نزد پروردگار معرفي كرده است.


پاورقي

[1] بحارالانوار: ج 2، ص 6.

[2] سكان كشتي، آلتي چوبي يا فلزي است كه در يكي از دو انتهاي كشتي تعبيه مي كنند و با حركت آن، سمت حركت كشتي را تغيير مي دهند (فرهنگ معين، واژه ي سكان).