امام در زادگاه خود و پدرانش «مدينه» بسر مي برد و مانند اجداد گرامي



[ صفحه 259]



خويش به گسترش دانش، بهسازي اخلاق مردم و تربيت آنان طبق موازين ادب اسلامي و تعليم علوم مختلف اسلامي مشغول بود و مسجد نبي اكرم را به صورت مدرسه اي براي امور آموزشي درآورده بود. علما، فقها و راويان حديث صدف وار او را احاطه كرده از معرفت زلال و دانش ايشان سيراب و بهره ور مي شدند و امام دانشي را كه پدرانش بدان، تيرگي هاي جاهليت را زدوده بودند و روشني را به ارمغان آورده بودند به مشتاقان منتقل مي كرد.

حضرت نه تنها سرچشمه و منبع اصيل حيات علمي و فكري مدينه بود بلكه تنها پناهگاه و پشتوانه اقتصادي اهل علم نيز بشمار مي رفت و فقرا و محتاجان نيز از اين خوان گسترده بهره مند مي شدند. كمك هاي امام به مردم مدينه به امور مالي منحصر نمي شد بلكه ايشان در تمام جنبه هاي زندگي و فراز و نشيب هاي آن ياور مردمان بودند؛ در خوشي و ناخوشي همگام و همدل آنان بودند، بيماران را عيادت و مردگان را تشييع مي كردند و بيوگان و يتيمان را سرپرستي مي نمودند و مهر عطوفت ايشان كوچك و بزرگ را شامل مي گشت. مختصر آن كه نيكي و محبتي نبود مگر آن كه از طرف امام، آنان را فراگرفت لذا حضرت در اعماق آنان نفوذ كرده و قلوب آنان را مسخر خود ساخته بود و اهل مدينه با تمام وجود خود امام را دوست داشتند و شيفته ي ايشان بودند.