محاصره اقتصادي
متوكل، علويان را در تنگناي اقتصادي قرار داده بود و رسما هر گونه كمك
[ صفحه 327]
و نيكي در حق آنان را ممنوع كرده و متخلفان را مجازاتي سخت و كيفري سنگين مي كرد. [1] .
مردم نيز از ترس طاغوت زمان و كيفرهايش از رساندن حقوق شرعيه به علويان و هر نوع كمك ديگري خودداري مي كردند.
اين محاصره ي اقتصادي عواقب دهشتناكي براي علويان داشت و تا جايي فقر و تهيدستي آنان را فراگرفت كه تنها يك پيراهن در اختيار گروهي از زنان علويه باقي ماند و آن را هنگام نماز يكي يكي مي پوشيدند و پس از نماز به ديگري داده مي شد و اين پيراهن بارها و بارها وصله مي شد. در غير اوقات نماز اين بانوان برهنه پشت دستگاه هاي نخ ريسي مي نشستند. [2] .
در همان زمان متوكل شب هاي آلوده به شراب خود را با صرف ميليون ها دينار پررونق مي ساخت و به دلقك ها، خوانندگان و مخنثان بي حساب مي بخشيد و صله مي داد ليكن مانع از آن مي شد كه حقوق شرعي علويان به دستشان برسد و آنان را خاكسترنشين مي كرد.
روزي متوكل حجامت كرده بود فتح بن خاقان وزير او كنيزكي كه مانند او را كسي در زيبايي و ظرافت نديده بود به متوكل هديه كرد. كنيزك همراه با جامي زرين و بسيار زيبا و شيشه ي بلوري مملو از شراب و كاغذي بر خليفه وارد شد كه در آن كاغذ ابيات زير نگاشته شده بود:
اذا خرج الامام من الدواء
و اعقب بالسلامة و الشفاء.. [3] .
«هنگامي كه خليفه از حالت نقاهت به درآيد و سلامتي و بهبودي خود را بازيابد تنها داروي او نوشيدن شراب از اين جام زرين و برگرفتن مهر بكارت از كنيزكي است كه به او هديه داده شده است. تنها اين دارو پس از ديگر داروها نافع و سودمند است!».
[ صفحه 328]
دختران رسول خدا در ايام اين ستمگر پوشش و لباسي نداشتند تا بپوشند ليكن در همان حال زنان عباسي و خنياگران و رقاصان و نديمه ها در حرير و ديبا مي خراميدند.
به هر صورت آن روزهاي سياه بسر آمد و متوكل در تاريخ خود صفحات تاريكي به يادگار گذاشت و ظلم و ستم او به علويان و عترت پيامبر - صلي الله عليه و آله - زبانزد نسل هاي بعد گرديد.
پاورقي
[1] مقاتل الطالبيين، ص 599.
[2] همان مدرك.
[3] التحف و الهدايا، ص 28 و 29. (الخالديان تحقيق سامي الدهان).