بازگشت

روابط عناصر متنفذ دستگاه خلافت


واثق فرزند معتصم خليفه نهم عباسيان بود، جعفر متوكل برادر او پس از وي خليفه شد، ابن زيات محمد بن عبدالملك، جنايتكار معروف خلافت عباسي صاحب تنور مشهور مي باشد، وي در روزگار معتصم و واثق وزير خلافت عباسي بود، وقتي متوكل خليفه شد او را كشت. مسعودي مورخ مشهور مي گويد:

زيات در روز آخر عمرش كاغذ و دواتي خواست؟ مراتب را به متوكل خليفه، گزارش دادند زيات دو بيت شعر در بي اعتباري جاه و مقام با آن حال نيمه جان نوشت و فرستاد!



[ صفحه 141]



اتفاقا خليفه فرصت نيافت تا نامه وزير سابق و بد فرجام را بخواند فرداي آن روز عريضه وزير نيمه سوخته، به متوكل رسيد فرمان داد كه از تنور بيرونش كشند و مراحم خلافت را به او ابلاغ كنند...

گفته مي شود كه متوكل در نهان اطلاع يافته بود كه زيات سوخته است و ظاهرا فرمان بيرون آوردن وزير را ابلاغ نمود، هنگامي كه به نزديك تنور رفتند، زيات را مرده يافتند، جلاد خائن در ميان حرارت يك پارچه ذغال سوخته شده بود! آري عكس العمل جنايات و جلادي ها جز همين فرجام نامطلوب و شكنجه آور نخواهد بود، هر مقام خيانت پيشه و هر مزدور بيگانه و هر دست نشانده استعمار، هر رقاص نواي افكار دسيسه بازان و هر طاغوت كه حقوق خلق و خالق را به يغما برد و هر چپاولگر و دژخيم نامردمي سرانجامش جز فرو غلتيدن در مغاك هلاك نخواهد بود، شگفتا كه ابن زيات وزير دستگاه خلافت معتصم و واثق به هنگام سقوط و مرگ واثق مورد كين و بغض متوكل بود چه زيات براي تقرب به واثق بر عليه متوكل جبهه گيري مي كرد و واثق نيز نسبت به برادرش «متوكل» خوش بين نبود زيات فرصت طلب هم، با استفاده از بدبيني دستگاه براي تثبيت مقام خود گزارشگر سعايت ها و پاشيدن بذر بد انديشي ها نسبت به متوكل بود، از قضا متوكل جنايتكار هم برخلاف نظر اطرافيان واثق به خلافت رسيد پس از چندي وزير برادرش (زيات) را به زندان افكند، عاقبت وزير كه «حراق الناس و ضباط المال» بود در آتش تنور خود افتاد، و خليفه تازه به دوران رسيده فرمان داد با زنجير آهنين زيات را بسته، در تنورش انداختند، همان تنوري كه زيات



[ صفحه 142]



آن را براي بي پناهان ساخته بود، سالها به وسيله ي آن دام آتشين و آهنين، به اموال، جان و ناموس مردم دست درازي مي كرد همان رجل سياسي كه سالها وزارت و حكومت داشت، وزير زنداني و تنوري، بساط قدرت و دارائي اش برچيده شد تمام ثروتش را خليفه به يغما برد ثروتي كه از راه دست اندازي به مال ديگران گرد آورده بود و به خيال خود حق خود مي پنداشت، ثروتي كه تمام سودش مساوي با مكيدن خون شريان دارائي مردم و يغما گريش بود وزير سيه روز و معزول در مدت چهل روز در تنوري كه خود ساخته بود جان سپرد و كم كم به هلاكت رسيد و اين انعكاس عمل يكي از جنايتكاران تاريخ است به همه صاحب منصبان و سياستمداران تاريخ آينده و به همه نسلها در همه عصرها!