بازگشت

شبهه زدايي و پاسداري از مرزهاي عقيدتي


در زمان امام هادي عليه السلام چند موضوع اعتقادي به عنوان رايج ترين موضوعات كلامي مورد بحث و گفت و گو قرار مي گرفت؛ از آن جمله موضوع «خلق قرآن» بود كه پراكندگي و جدايي ميان مسلمانان، از پي آمدهاي نامطلوب آن بود. گروهي بر اين باور بودند كه قرآن مانند ديگر موجودات، پديده و مخلوق است. و گروهي ديگر بر مخلوق نبودن آن اصرار داشتند. حضرت در اين عرصه به ستيز با اين پديده شوم پرداخت و يارانش را از دخالت در اين بحث بي فايده بازداشت. امام در نامه اي به شيعيان كه عيسي بن عبيد يقطيني آن را گزارش كرده، چنين نگاشته است:

«بسم الله الرحمن الرحيم... عصمنا الله و اياك من الفتنة... نحن نري ان الجدال في القرآن بدعة [1] ؛... خداوند ما و تو را از فتنه نگاه دارد؛ ما برآنيم كه اين سان جدال در مورد قرآن، نوعي بدعت است.»

موضوع «ديده شدن خدا در روز قيامت» نيز از موضوعات جنجال برانگيز آن دوران بود. احمد بن اسحق با نگاشتن نامه اي به امام خواستار اظهار نظر امام در اين موضوع شد كه حضرت در پاسخ با استدلالي منطقي هر گونه ديدن خداوند را مردود شمردند. [2] .

موضوع ديگري كه امام عليه السلام با بيان خود، راه را بر شبهه افكنان مسدود كرد مسأله «جبر و تفويض» بود. حضرت در گفتاري ابعاد و جوانب آن را تبيين نمود. [3] .


پاورقي

[1] صدوق، محمد، توحيد، ص 224، مؤسسه نشر اسلامي.

[2] طبرسي، ابي منصور، احتجاج، ج 2، ص 251، نعمان نجف.

[3] همان.