با اين كه فعاليت وكلاي امام هادي و شيعيان در نهايت محافظه كاري و پنهاني بود و نامي از امام هادي بر زبان نمي آوردند با اين حال سرانجام جاسوسان متوكل به فعاليت آنها پي بردند و دانستند كه رهبري امام هادي در جريان است. حاكم مدينه عبدالله بن محمد تحقيقات خود را گزارش كرد و بريحه ي عباسي، امام الحرمين، به متوكل نوشت كه اگر به مكه و مدينه احتياج داري، علي بن محمد را از اين ديار بيرون ببر؛ چرا كه اكثر مردم اين منطقه دلبسته و مطيع او هستند.

امام هادي از جريان باخبر شد و به متوكل نامه نوشت و از آزار فرماندار مدينه، عبدالله بن محمد شكايت كرد و يادآور شد كه عبدالله در سعايت خود دروغگو بوده.

متوكل دستور داد جواب نامه را به حضرت بنويسند و در ضمن او را به سامرا دعوت كنند و توصيه كرد در گفتار و كردار با آن حضرت به ملايمت و ادب رفتار شود، متن نامه را شيخ مفيد - عليه الرحمه - چنين آورده:

به نام خداوند بخشنده ي مهربان. اما بعد؛ همانا اميرالمؤمنين قدر و منزلت تو را مي شناسد و خويشاوندي تو را منظور مي دارد و حقيقت را لازم مي شمارد و براي بهبود كار تو و خاندانت هر چه لازم باشد فراهم مي سازد و منظورش از اين رفتار تو احسان و خشنودي پروردگار و اداي حق واجب شماست كه بر او لازم است.

اميرالمؤمنين دستور داد عبدالله بن محمد را از توليت و تصدي كار جنگ و نماز مدينه بركنار و معزول كنند؛ زيرا چنان كه شما يادآور شده ايد حق شما را نشناخته مقام شما را سبك شمرده و شما را به دعوي خلافت متهم كرده است كه اساسي نداشته. در حالي كه خليفه مي داند كه تو راست مي گويي و دامن شما از اين تهمت ها پاك و منزه است. اميرالمؤمنين محمد بن فضل را والي مدينه قرار داد و به او دستور داد تو را گرامي بدارد و دستورهاي تو را انجام دهد و بدين وسيله به خدا و اميرالمؤمنين تقرب جويد.

اميرالمؤمنين مشتاق ديدار و زيارت شماست و دوست دارد با شما تجديد عهدي كند و شما را از نزديك ببيند. اگر مايل به زيارت و ماندن در پيش ما هستيد، هر زماني كه دوست داريد خود و هر كس از خانواده و غلامان و اطرافيانتان را كه مي خواهيد برداشته با كمال آرامش و آسودگي تشريف بياوريد و هر روز كه خواستيد حركت كنيد و اگر مايل باشيد، يحيي بن هرثمه، پيشكار مخصوص اميرالمؤمنين و لشكريانش - كه همراه او هستند - با شما باشند. البته اختيار با شماست. به هر حال ما او را براي انجام دادن فرمان شما خدمتتان روانه كرديم. پس، از خدا خير طلبيده حركت كنيد تا به نزد اميرالمؤنين بياييد كه شما پيش ما از همه عزيزتريد و براي آرامش خاطر



[ صفحه 391]



خليفه كسي از شما شايسته تر نيست. والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته.

نگارنده ابراهيم بن عباس، تاريخ جمادي الاخر سال 243 هجري [1] .