بازگشت

سؤال متوكل از نذر خود


ابوعبدالله زبادي مي گويد: هنگامي كه متوكل مسموم شد يا به او سم دادند، نذر كرد اگر شفا پيدا كند مال كثيري صدقه دهد. وقتي عافيت پيدا كرد در تعيين اندازه ي مال كثير به علما رجوع



[ صفحه 406]



كرد و آنها اختلاف كردند. پاسبان متوكل گفت: يا اميرالمؤمنين! اگر اين مشكل را حل كنم و پاسخ صحيح بياورم به من چه مي دهيد؟ گفت: ده هزار درهم مي دهم. گفت: راضي شدم.

پيش امام هادي آمد و مسئله را از حضرت سؤال كرد. امام فرمود: هشتاد درهم صدقه كند. فرمايش امام را به متوكل گفت. متوكل گفت: بپرس مدرك تو در تعيين مال كثير به هشتاد درهم بودن چيست؟ امام فرمود: خداوند به پيامبرش مي فرمايد: «لقد نصركم الله في مواطن كثيرة». [1] ما اين مواطن را شمرديم و هشتاد موطن بود. دربان متوكل برگشت و پاسخ امام را بيان كرد. متوكل خوشحال شد و ده هزار درهم به او داد. [2] .

فروغي گويد:



گر عارف حق بيني چشم از همه بر هم زن

چون دل به يكي دادي آتش به دو عالم زن



هم نكته ي وحدت را با شاهد يكتا گو

هم بانگ اناالحق را بر دار معظم زن



حال دل خونين را با عاشق صادق گو

رطل مي صافي را با صوفي محرم زن



ذكر از رخ رخشانش با موسي عمران گو

حرف از لب جان بخشش با عيسي مريم زن



چون گرد حرم گشتي با خانه خدا بنشين

چون مي به قدح كردي بر چشمه ي زمزم زن



گر تكيه دهي وقتي، بر تخت سليمان ده

ور پنجه زني روزي در پنجه ي رستم زن



پاينده ي عقبي شو، يا خواجه ي دنيا شو

يا ساز عروسي كن يا حلقه ي ماتم زن



گر همدمي او را پيوسته طمع داري

هم اشك پياپي ريز هم آه دمادم زن



تا چند فروغي را مجروح توان ديدن

يا مرهم زخمي كن يا ضربت محكم زن





[ صفحه 407]




پاورقي

[1] توبه / 25؛ «همانا خداوند در موارد زيادي به شما كمك كرده.» ابن جوزي هشتاد و دو مورد را گفته است. آيه «يوم حنين» را نيز اضافه كرده و چنين شرح داده كه پيامبر در 27 غزوه و 55 سريه جهاد كرده و آخرين غزوه ي پيامبر حنين بوده و مجموع آنها هشتاد غزوه و سريه مي شود. متوكل دستور داد اموال بسياري در اختيار امام گذاشتند و گفت: به اختيار خود اين اموال را صدقه كن. (تذكرة الخواص، ص 202).

[2] مناقب، ج 4، ص 402.