كنيت آن حضرت أبوالحسن ثالث و به قولي كه صاحب جنات الخلود ياد كرده است: كنيت آن حضرت أبوالحسن رابع است و اين كنيت شرافت آيت به اعتبار اين است كه حضرت امام حسن عسكري عليه السلام فرزند آن حضرت يا به اعتبار اينكه هر كاري نيك و فعلي ستوده را مأخذ او است و بدو منتهي مي شود، زيرا كه زاده طبع مباركش همه نيك و ستوده و پسنديده است.

در مناقب ابن شهر آشوب مي نويسد:

القاب آن حضرت: نجيب، و ديگر مرتضي، و ديگر هادي، و ديگر نقي، و ديگر عالم، و ديگر فقيه، و ديگر أمين، و ديگر مؤتمن، و ديگر طيب، و ديگر متوكل عسكري.

مجلسي در جلاء العيون مي نويسد: مشهورترين القاب آن حضرت نقي و هادي است و بقيه ي القاب مسطوره را مذكوره مي دارد و مي نويسد عسكري نيز مي گفته اند چه در عسكر سكني داشت، و در تذكره ابن جوزي مي گويد: لقب آن حضرت متوكل و نقي بود.

و در كشف الغمه مي نويسد، القاب آن حضرت، يكي ناصح، و ديگر فتاح، و ديگر متوكل، و ديگر نقي، و ديگر مرتضي و اشهر اين القاب متوكل بود و اين لقب را مخفي مي داشت و اصحابش را امر مي فرمود كه از گفتن آن اعراض نمايند، چه در آن هنگام خليفه زمان متوكل عباسي بود.

صاحب جنات الخلود گويد: آن حضرت را ده لقب است و القاب مذكوره را ياد كرده و مي گويد: متوكل از القاب شريفه ي آن امام والامقام است و اين القاب مخفي بود و آن حضرت در اخفاي اين لقب بسي سعي داشت و شيعيان را وصيت مي فرمود كه در



[ صفحه 534]



مجامع و محافل از ياد كردن اين لقب اعراض نمايند و تقيه را از دست ندهند تا مبادا متوكل جعفر بن معتصم خليفه از استماع آن بكين و بغض اندر و به انديشه آن حضرت برآيد، اما مشهورترين القاب آن حضرت همان لقب أول است كه نقي باشد و گاهي آن حضرت ملقب به عسكري بود، به علت آنكه خليفه او را به لشگرگاه خود طلب كرد و آن حضرت با فرزند گرامي گوهرش در آنجا مسكن كردند و هر دو را عسكريين گويند.