1- «من اتقي الله يتقي و من أطاع الله يطاع»؛ [1] كسي كه از خداوند حريم بگيرد و از او بترسد، مردم از او مي ترسند و هر آن كه از خداوند اطاعت كند، ديگران از او پيروي مي كنند.

2- «من رضي عن نفسه، كثر الساخطون عليه»؛ [2] انسانهاي از خود راضي، دشمنان زيادي دارند.

3- «أذكر مصرعك بين يدي أهلك، حيث لا طبيب يمنعك و



[ صفحه 203]



لا حبيب ينفعك»؛ [3] بستر مرگ خودت را در ميان خانواده ات به ياد آور، نه طبيبي مانع مرگ تو خواهد شد و نه دوستي به تو سودي مي رساند.

4- «لا تطلب الصفا ممن كدرت عليه و لا الوفاء ممن غدرت به و لا النصح ممن صرفت سوء ظنك اليه، فانما قلب غيرك لك كقلبك له»؛ [4] كسي را كه تلخ كام كرده اي، توقع صفا و صميميت نداشته باش و نسبت به هر كس پيمان شكني كردي، خواستار وفاداري او مباش و از آن كه به او بدگمان هستي، انتظار نصيحت نداشته باش. زيرا دل و انديشه ي ديگران به تو مانند دل و انديشه ي تو به ديگران است.

5- «الدنيا سوق ربح فيما قوم و خسر آخرون»؛ [5] دنيا بازاري است كه گروهي در آن سود مي برند و گروهي ديگر ضرر مي كنند.

6- «الناس في الدنيا بالأموال و في الآخرة با الأعمال»؛ [6] در دنيا مردم به ثروت شناخته مي شوند، ولي در آخرت به كردار.

7- «من هانت عليه نفسه فلا تأمن شره»؛ [7] آن كه حرمت خويشتن را نگه نمي دارد، از شر او در امان مباش.

8- «خير من الخير فاعله و أجمل من الجميل قائله و أرجح من العلم حامله و شر من الشر جالبه» [8] .

بهتر از كار خوب به جا آورنده ي آن است، زيباتر از زيبا گوينده ي آن



[ صفحه 204]



است، برتر از علم كسي است كه داراي علم و دانش است و بدتر از بد مرتكب شونده ي آن است.

9- «الحكمة لا تنجع في الطباع الفاسدة»؛ [9] حكمت (عملي) در طبيعت هاي فاسد قرار نمي گيرد.

10- «من جمع لك وده و رأيه فاجمع له طاعتك»؛ [10] هر آن كه محبت و رأي خود را براي تو قرار داد، تو نيز از آراي او پيروي كن.



[ صفحه 205]