از رسالت هاي بنيادين امامت، پاسداري از باور ها و ارزش هاي اسلامي است. امامان به عنوان وارثان پيامبر و حافظان قرآن و سنت، با تحريف ها و بدعت هايي كه انديشه و فرهنگ اسلامي را تهديد مي كرد، مقابله و حقايق اصيل اسلامي و سنت پيامبر را تبيين مي كردند و اگر هوشياري و تلاش آنان نبود، امروز اسلام به سرنوشت ديگر اديان آسماني دچار مي شد.

روزگار امام هادي به ويژه دوران طولاني حكومت متوكل، از دوران سياه تاريخ اسلام به شمار مي رود. در آن دوران رهبري امت اسلامي در دست افرادي متحجر و فردگريزي چون متوكل و فتح بن خاقان بود كه در شادخواري شهره بودند و با آزاد انديشي و نقد و نظر مبارزه مي كردند. به تعبير امير علي پژوهشگر هندي:

«در عصر متوكل آثار انحلال امپراطوري عربي اسلامي ظاهر گرديد و فساد در شئون دولت رسوخ كرده بود و دستور داده مي شد كه ديگران نيز از مفاسد تقليد نموده و آن را انجام دهند. در عصر متوكل آزاد فكران از حقوق (اساسي خود) محروم شدند» .

[1] .

متوكل به اهل بيت به شدت كينه مي ورزيد و با همه وجود از گسترش افكار و انديشه هاي علوي جلوگيري مي كرد. روشن است كه دوري از رهبري فكري امامان از يك سو، و ورود فرهنگ ها و مكاتب غير اسلامي و نشر و ترجمه كتاب هاي يوناني در دنياي اسلام، عرصه را بر انديشه هاي منحرف گشود و فرهنگ ديني با تهديد هاي جدي روبه رو شد كه پيروان اهل بيت نيز از گزند آن در امان نبودند. از اين رو، امام هادي با وجود تلاش هاي حاكمان عباسي و به ويژه متوكل در دورساختن امام از مردم، از تحريف زدايي از فرهنگ ديني و مبارزه با فتنه هاي فرهنگي غافل نبود. در نوشتار حاضر، نمونه هايي از فعاليت هاي امام را در اين حوزه ذكر مي كنيم.