بازگشت

تعيين وكلا


كثرت و پراكندگي پيروان در شهر هاي دور و نزديك و كثرت مراجعات و عدم دسترسي به امام به خاطر محدوديت ها و مراقبت ها عليه امام هادي(ع)، او را بر آن داشت تا در مراكز شيعه نمايندگان و وكلايي از طرف خود تعيين كند و مردم را از وجود چنيين وكلا و نمايندگاني با خبر سازد.

وكلايي كه عمدتاً از چهره هاي محترم بودند، عبارت اند از: حسن بن راشد بغدادي [1] ، ايوب بن نوح [2] ، علي بن جعفر هماني [3] ، جعفر بن سهيل [4] ، عثمان بن سعيد عمري [5] ، علي بن حسين بن عبد ربّه [6] ، علي بن مهزيار اهوازي [7] و علي بن ريّّان [8] .

رجال نويسان و تراجم نگاران در وثاقت هر يك از وكلا سخناني را يادآور شده اند كه به گفته شيخ طوسي و كشي و ديگران، اينان يا وكيل امام قبل بوده اند و يا وكالت از امام ديگر داشته اند، ضمن اينكه برخي از آنها، از ياران يك يا دو امام نيز بوده اند؛ مثلاً درباره حسن بن راشد گفته اند كه وي از ياران امام جواد و امام صادق(ع) [9] و نيز ايوب بن نوح كه وكيل امام هادي و امام حسن عسكري بوده است [10] درباره علي بن جعفر نيز چنين گفته اند [11] و درباره جعفر بن سهيل آورده اند كه وكيل امام هادي و امام عسكري و امام زمان(ع) [12] و نيز عثمان بن سعيد وكيل امام هادي و امام عسكري(ع) بوده اند. [13] .

از مطالعه و دقت در احكام وكلا و نمايندگان امام هادي(ع) نكات زير به دست مي آيد:

يك: از وكلا مي خواست تا هر يك در محدوده منطقه خويش عمل و از گرفتن اخذ وجوه از ديگر مناطق خودداري كنند؛

دو: از برخي نمايندگان خواست تا رابطه شان را با ديگر وكلا كاهش دهند؛

سه: پرداخت وجوه به نمايندگان تعيين شده؛

چهار: مراجعه به وكلا براي انجام كارهاي شرعي حضوراً يا به وسيله مكاتبه. [14] .


پاورقي

[1] رجال شيخ طوسي، ص400.

[2] رجال كشي، ص502.

[3] غيبه شيخ طوسي، ص212.

[4] رجال شيخ طوسي، ص429.

[5] همان، ص420.

[6] رجال كشي، ص510.

[7] رجال نجاشي، ص177.

[8] رجال علامه حلي، ص99.

[9] رجال شيخ طوسي، ص400 و413.

[10] غيبه شيخ طوسي، ص212.

[11] رجال شيخ طوسي، ص418 و 432.

[12] جامع الرواة، ج1، ص152.

[13] معجم رجال الحديث، ج11، ص120.

[14] ر. ك: حياة الامام الهادي، ص141.