ابراهيم اشتر معروف به ابو النعمان ابراهيم نخعي (م 72 ق) پسر مالك اشتر نخعي است، همراه پدر بزرگوارش كه از ياران دلير و برجسته ي مولا علي عليه السلام بود و در جنگ صفين، با سپاه معاويه جنگيد، پس از شهادت امير المؤمنين عليه السلام در شهر كوفه اقامت گزيد و زماني كه مختار ثقفي مي خواست براي خونخواهي از



[ صفحه 106]



كشندگان امام حسين عليه السلام قيام كند پيش از هر چيز او را كه رئيس قبيله ي نخع و جنگاوري دلير و شجاع بود به همراهي خويش خواند و با ياري او و در سايه ي رشادتهاي او توانست دمار از روزگار ابن زياد و ديگر جانيان فاجعه كربلا درآورد.

ابراهيم اشتر در عاشوراي سال 67 ق. درست پس از گذشت شش سال از شهادت امام حسين عليه السلام، در حوالي شهر موصل، پس از جنگ جانانه اي كه ميان او و سپاه شام درگرفت به ابن زياد و حصين بن نمير و شراحيل بن ذي الكلاع و ابن حوشب و غالب بن باهلي و... دست يافت و آنها را به سزاي اعمال بسيار ننگين شان رسانيد و با اين كار چشم شيعيان را روشن و دل امام سجاد عليه السلام و اهل بيت را شاد كرد. [1] .

سرانجام در جنگي كه ميان سپاهيان شام و لشگر مصعب بن زبير در گرفت ابراهيم اشتر توسط نيروهاي شامي كشته شد، سربازان اموي پيكرش سوختند و سرش را پيش عبدالملك مرواني بردند.

در حق ابراهيم اشتر حرفها زياد و سخن بسيار است و ما به نقل دو سخن بسنده مي كنيم:

«ابراهيم اشتر يكي از نيكنامان شيعه و از دلاوران تاريخ تشيع است، وي در انتقام كشيدن از كشندگان امام حسين عليه السلام و يارانش شجاعت و حرارت زيادي از خود نشان داده بود.» [2] .



[ صفحه 107]



«ابراهيم سواركاري شجاع و باشهامت، رئيسي پيشرو، داراي روحي بزرگ و همتي بلند، و مردي بسيار با وفا، و شاعري فصيح و زبان آور، و دوستدار اهل بيت عليهم السلام بود چنان كه پدرش مالك اشتر نيز با همين صفات ممتاز و معروف بود.» [3] .

مرقد وي امروزه در استان صلاح الدين، در جنوب شهر دجيل در حدود هشت فرسخي سامرا در نزديكي جاده ي قديم بغداد - سامرا، يكي از زيارت گاه هاي شيعيان مي باشد، آستانه ي مباركه در عصر صفويه تجديد بنا گشته و بر سر در ورودي آن نوشته شده:

«هذا قبر المرحوم السيد ابراهيم بن مالك الاشتر النخعي، علمدار رسول الله صلي الله عليه و سلم، 1089» . [4] .

اين آستانه ي مباركه كه در ميان مردم آن منطقه به آستانه ي شيخ ابراهيم معروف است داراي حرمي وسيع و گنبدي از گچ و آجر است و شيعيان از عوام و خواص به زيارت آن مي شتابند. [5] .