قادسيه روستاي بزرگي است در نزديكي سامرا كه در گذشته و پيش از آن كه معتصم عباسي، سامراي كنوني را آباد كند وجود داشته است.

و كوشك خاقاني را كه امروزه بخشي از ديوارها و حصارهاي آن پابرجاست نيز از قادسيه مي دانند و قصري را كه متوكل عباسي با بيست ميليون هزينه



[ صفحه 121]



ساخت و به قصر بزكوار معروف است، در همين قادسيه واقع شده است.

مرحوم ذبيح الله محلاتي مي نويسد:

«در همين مكان بود روز قادسيه در تاريخ رخ داد و جنگ ميان مسلمانان و فارسها در سال 20 ق. تحقق يافت كه از نظر بركت بيشترين بركت را براي مسلمانان داشت و از بزرگترين وقايع تاريخ مسلمين بود.» [1] .

در جنگ قادسيه كه از طرف مسلمانان سعد بن وقاص و از آن طرف به فرماندهي رستم به وقوع پيوست، اركان امپراتور ايران به لرزه اي سخت افتاد و عربهاي مسلمان بر فارسهاي عجم پيروز شدند و اين همان نقطه ي عطفي بود كه ايرانيان را از سلطه ي سياه ساسانيان ستمگر رهانيد.

به قول ملك الشعراي بهار:

گر چه عرب زد چون حرامي به ما

داد يكي دين گرامي به ما

گرچه زجور خلفا سوختيم

زآل علي، معرفت آموختيم



[ صفحه 122]