پيشتر يادآور شديم كه شهر سامرا در يكصد و بيست كيلومتري شمال بغداد و در شرق نهر دجله واقع است و اساس آن را خليفه عباسي، المعتصم بالله در سال 221 ق نهاد.

در قلب اين شهر آستانه عظيم عسكريين عليهماالسلام واقع است. اين آستانه يكي از مهم ترين زيارتگاه هاي شيعيان اثني عشريه ي جهان محسوب مي گردد.

حرم آستانه ي سامرا كه در وسط صحن شريف در قرون گذشته تغييراتي يافته كه در آن از آثار صفويه و قاجاريه تا دوران معاصر به هم آميخته گشته است. قبر مقدس در وسط حرم آستانه واقع است. بر روي مزار مطهر صندوق نفيس خاتم كاري نصب شده كه ساخته دست هنرمندان ايراني است.

ضريح نقره اي و طلايي صندوق را دربردارد كه در سال 1380 ق به دست هنرمندان اصفهاني در اصفهان ساخته شده است.



[ صفحه 337]



حرم مطهر داراي گنبد طلائي عظيمي است كه از بزرگ ترين گنبدهاي جهان محسوب مي گردد، هم چنين داراي رواق هاي متقارن و متحدالشكلي است و تمامي سقف و ديوارهاي حرم و رواق ها در ربع قرن اخير به دست هنرمندان ايراني و با هزينه ي حاج علي نقي كاشاني آيينه كاري شده است.

در مقابل در جنوبي حرم مطهر ايوان مستطيل شكل سرتاسري واقع است كه ديوارهاي آن كاشي كاري شده و دو طرف شرق و غرب ايوان كفش كن، جهت ورود به ايوان و بعد به حرم مطهر قرار دارد.

هم چنين در منتهي اليه غرب و شرق ايوان دو گلدسته بنا شده كه در سال 1387 ه. ق توسط حاج علي اصفهاني كهربائي طلاپوشي شده است.

در ضلع شمال غربي صحن شريف سرداب غيبت واقع است كه داراي گنبد كاشي كاري مي باشد.

آستانه ي غيبت - يا سرداب غيبت - تا سال 1202ه. ق داخل خانه اي قديمي بود و درب آن از پشت آستانه ي عسكريين عليهماالسلام باز مي شد. سپس احمد خان برمكي آل دنبلي درب آن را تغيير داد و از طرف شمال غربي صحن مطهر باز كرد و درب اول را بست و گنبدي براي سرداب بنا كرد و آن را كاشي كاري نمود.

در عصر حاضر پس از ورود به حرم به يك درب قديمي برخورد مي كنيم كه از آثار ناصرالدين خليفه ي عباسي است كه در سال 606 ه. ق ساخته شده و اين تاريخ بر روي آن با نقش هاي زيبا ذكر گرديده است. سپس از پلكان به سرداب غيبت حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مي رويم كه تمامي سقف و ديوارهاي آن آيينه كاري و كاشي كاري است [1] .



[ صفحه 338]