همانطور كه بارها گفته ايم اسلام تمام تلاش خود را بر وحدت جامعه و اتفاق كلمه گذاشت و صداي : ( يا ايها الناس انا خلقناكم من ذكر و انثي . . .) در داد و با دستورات خود ريشه تفرقه و تفاخر نژادي را خشكاند . امامان ما در تك تك حركات و سكنات خود بيانگر نظر قرآن و اسلام درباره وحدت نژادي و تساوي مردم بودند و عملا در اين راه گام بر مي داشتند و فرقي ميان سفيد و سياه (جز به تقوا) نمي گذاشتند و براي از بين بردن اختلافات ويرانگر، پيش قدم شده با كنيزان ازدواج مي كردند، امام سجاد با كنيزي ازدواج كرد و زيد بن علي – شهيد هميشه جاويد – از اين پيوند مبارك به دنيا آمد .
امام جواد نيز با كنيزي كه به وسيله محمّد بن الفرج براي آن حضرت به هفتاد دينار خريده شده بود ازدواج نمود و امام علي هادي ثمره اين ازدواج بود . امام جواد براي تربيت و تهذيب همسر خود كه با مفاهيم اسلامي آشنا نبود وي را در كنار دختران پيامبر ( – صلي اللّه عليه و آله – اين اسوه هاي عفت و طهارت قرار داد و خود عهده دار تعليم وي گشت . سلوك روحي و جاذبه امام و زنان حرم آنچنان نيرومند بود كه بتدريج از اين كنيز، پارسايي شب زنده دار و صالحه اي قاري قرآن و تالي آيات الهي به وجود آورد كه اين مطلب به وسيله راويان آثار نقل شده است . اين زن شايسته ، نتيجه تهجد و تلاوت شبانه خود را ديد و به بالاترين مرتبه افتخار دست يافت و رشك برين گشت زيرا افتخار مادري امامي از امامان شيعه و سروري از سروران مسلمين را كسب كرده بود . او عضوي از خانداني گشته بود كه خداوند آنان را پناهگاه بندگان و كشتي نجات قرار داده بود . امام مورخين در نامه مادر حضرت اختلاف كرده اند و ما برخي از اين اقوال را ذكر مي كنيم :
1 – سمانه مغربيه معروف به بانو (امّ الفضل) .
2 – ماريه قبطيه .
3 – يديش .
4 – حويت .
البته اقوال ديگري هم نقل شده است كه ما به دليل بي فايده بودن نتيجه آنها را ترك مي كنيم و چون دانستن نام ايشان كمترين سودي ندارد لذا از اين مطلب مي گذريم .
نوزاد بزرگوار :
بالاخره چشم مادر گيتي به جمال اين مولود عظيم روشن شد و با تولد امام هادي – عليه السلام – خون تازه اي در رگ هاي اسلام به حركت درآمد . در آن زمان هيچ مادري فرزندي با چنين علم ، تقوا و تقيّد به دين نزاده بود . حضرت در (بصريا) از توابع مدينه به دنيا آمد و مكارم اخلاق ، شرافت و نجابت را چون ديگر ارزش ها از خاندان نبوت در خود جمع داشت .