بازگشت

فرزندان امام هادي – جعفر

جعفر در تاريخ، به جعفر كذّاب معروف است. رواياتي هم از اهل بيت عليهم السلام در نكوهش وي وارد شده است. ابن سيابه مي گويد:
(هنگامي كه مي خواست جعفر به دنيا بيايد، در خانه ي امام هادي عليه السلام بودم. ديدم اهل منزل همه خوشحال هستند؛ امّا امام خوشحال نبود. گفتم: اي سيد و آقاي من! چرا به آمدن اين مولود خوشحال نيستيد؟ حضرت فرمود: يهوّن عليك امره فانّه سيضلّ خلقاً كثيراً).
اكمال الدين و اتمام النعمه، ص 321
از برخي روايات استفاده مي شود كه وي در زمان حيات امام هادي عليه السلام تلاش مي كرد كه خود را امام بعد از پدر معرفي كند. احمد بن سعد كوفي مي گويد:
(به همراه گروهي از شيعيان نزد امام هادي عليه السلام رسيديم و از امامت بعد از ايشان سؤال كرديم و گفتيم كه برخي مي گويند امام بعد از شما، جعفر است و نه حسن.
امام فرمود: [از اين سخن] بپرهيزيد، همانا جعفر دشمن من است؛ اگرچه فرزند من است. همچنين او دشمن برادرش حسن است و حسن او امام بعد از من است…).
الهدايه الكبري، ص 320
همچنين امام هادي عليه السلام در روايت ديگري مي فرمايد:
(از فرزندم جعفر دوري كنيد، آگاه باشيد همانا نسبت او [به من]، همچون حام به نوح است).
همان، ص 381
همچنين ابوخالد كابلي از امام سجّاد عليه السلام روايت مي كند كه رسول گرامي اسلام هنگامي كه امامان بعد از خود را معرفي مي فرمود، موقع ذكر امام صادق عليه السلام اين گونه فرمود:
(… جعفر بن محمد كه او را صادق مي نامند. پس براي پنجمين فرزندش )امام هادي عليه السلام ( هم فرزندي است به نام جعفر كه ادّعاي امامت مي كند و به خداوند دروغ مي بندد! پس او نزد خداوند جعفر كذّاب و افترا زننده به خداوند و مدّعي امري است كه اهل آن نيست. همچنين او مخالف پدرش و حاسد برادرش است… .).
اكمال الدين و اتمام النعمه، ص 219اثبات الهداه، ج 1، ص 275ح 129
سؤال: آيا جعفر به همين وضعيت باقي ماند يا توبه كرد؟
در تاريخ يا در سخنان اهل بيت: چيزي در اين زمينه وارد نشده است. فقط علي علوي عمري در المجدي في الانساب مي نويسد:
(قولي هست كه او قبل از پدرش برگشت و توبه كرد، ولي پس از شهادت برادرش امام حسن، چون گمان مي كرد فرزندي ندارد، ادّعاي امامت بعد از برادرش را كرد و به كذّاب معروف شد).
المجدي في الانساب، ص 130
احمد بن اسحاق، وكيل امام حسن عسكري عليه السلام مي گويد:
(جعفر كذّاب كتابي نوشته و مدّعي شده بود كه در اين كتاب، علم حلال و حرام و همه علوم تا ابد نوشته شده است كتاب را خواندم و درباره آن براي امام زمان عليه السلام نامه اي نوشتم. حضرت در جواب نوشتند:
(… از عبارت كتاب معلوم است كه چه كسي نوشته است. خداوند حق را بر اهل آن حفظ كند! خداوند ابا دارد از اينكه امامت را بين دو برادر، بعد از امام حسن و امام حسين، جمع كند…).
الغيبه، شيخ طوسي، ص 287
جعفر در سال 271در سامرا، در حالي كه 45سال داشت، مرد. او را در كنار قبر پدرش در سامرا به خاك سپردند.
همان، ص 84

***