بازگشت

سامرا و نقش آن در آزادي ايران


اكنون براي آگاهي بيشتر در اين زمينه، در اين بخش متن دست نوشت يكي از شاگردان حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمد شيرازي قدس سره در مورد نقش حضرت آيت الله العظمي ميرزاي شيرازي كبير در سامرا را به نقل از نوه ي برومند ايشان حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمد شيرازي قدس سره بيان مي نماييم: وي مي نويسد: حضرت آيت الله العظمي ميرزاي شيرازي كبير قدس سره در سامرا حوزه علميه ي قوي و نيرومندي اداره مي فرمودند و مرجعيت شيعه – بلكه جهان اسلام – را از سامرا به عهده داشتند. از اين رو، علما، فقها، مراجع ديني و مردم ايران شكايت خود را درباره دخالت هاي استعماري انگلستان در امور داخلي ايران كه زير پوشش كمپاني تنباكو صورت مي گرفت، به نزد حضرت آيت الله العظمي ميرزاي شيرازي به سامرا بردند. ايشان با دريافت نامه هاي شكوائيه در فكر چاره جويي برآمده و تمام مقدمات لازم چاره انديشي را تدارك ديدند. ايشان در كل حوزه هاي علمي و بالخصوص در حوزه علميه سامرا حالت فوق العاده اعلام نموده و تقاضاي تشكيل فوري مجلس شوراي فقهاي مراجع فرمودند، مجلسي نيرومند و با عظمت از مراجع بزرگوار آن زمان و علماي درس ايشان و نيز اساتيد حوزه علميه سامرا تشكيل يافت و با شركت معظم له مشغول به كار شد. ايشان به فرمايش حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمد شيرازي به جز انجام ضرورات زندگي روزمره از قبيل اداي نماز و تدريس بقيه ي وقت خود را معطوف به حضور در مجلس قرار دادند و دو ماه مشغول تبادل فكر و نظرسنجي با بزرگان آن مجلس درباره رهايي كشور مسلمان و نجات مردم ايران بودند. بحث هاي فراوان، راه و روش هاي گوناگون در كيفيت و چگونگي مبارزه با دخالت هاي بي جا و استعمارگرانه انگلستان و پايان دادن به آن دخالت ها ارائه شد و ايشان بهترين آنها را انتخاب نموده و در عبارت ساده و رسا در يك خط چند كلمه اي كه عبارت از «اليوم هرگونه استعمال تنباكو محاربه با امام زمان عليه السلام است» بود، گزينش كردند. مجلس شوراي فقهاي مراجع به خوبي كار خود را كرده نظرات همه مراجع به توافق رسيده، همه چيز آماده و همه ي حوزه هاي علمي منتظر اعلام بيانيه ي صادره و گزارش پيام حضرت آيت الله العظمي ميرزاي شيرازي بودند. ولي خود ميرزاي بزرگ در اعلام آن تعلل مي كردند، گويا منتظر تأييد و مهر قبولي از ولي نعمت خود و همه جهان بشريت امام زمان ارواحنا فداه بودند. ايشان سحرگاهان به سرداب غيبت مشرف شده تا شايد شرفياب حضور حضرت شده و اجازه ي اعلام بيانيه را دريافت كنند. گفته مي شود: آقاي فشاركي كه يكي از علماي درس ميرزاي شيرازي و از اساتيد مبرز حوزه علميه سامرا كه از شركت كنندگان مجلس مزبور نيز بوده است؛ روزي اول صبح براي زيارت عسكريين عليهماالسلام و سرداب غيبت مشرف مي شدند كه در راه به حضرت استاد آيت الله العظمي ميرزاي شيرازي برخورد مي كنند. پس از سلام و عرض ارادت به محضر استاد اجازه سخني خواسته و زبان به گله مي گشايد و از تأخير اعلام بيانيه اظهار ناراحتي مي كنند. حضرت استاد در جواب او مي گويد: نگراني و ناراحتي من از همه بيشتر و شديدتر است و منتظر تأييد و مهر قبولي نتيجه كار را از ولي نعمت خود امام زمان عليه السلام بودم كه امروز شرفياب شده و اجازه آن بزرگوار دريافت شد. آن گاه از شهر سامرا پيام مرجعيت در قالب: «اليوم هر گونه استعمال تنباكو محاربه با امام زمان عليه السلام است» به سراسر ايران و همه مردم آن كشور بزرگ ابلاغ شد و به دست همگان رسيد. آن پيام نسبت به بيگانگان طمع كار مانند صاعقه سوزان بود، ريشه استعمارگران را سوزانده و آنان را مجبور به عقب نشيني كرد و نسبت به مردم مسلمان ايران مانند باران رحمتي بود كه همه جا را طراوت و خرمي بخشيد، همه با طيب خاطر و افتخار از كشت، جمع آوري، خريد و فروش، استفاده و مصرف همه نوع تنباكو دست كشيدند، حتي داخل دربار و حرم سراي ناصرالدين شاه نيز چنين كردند، نه فقط قليان را تقديمش نكردند بلكه هر چه به تنباكو ارتباط داشت شكسته و از بين بردند. ناصرالدين شاه از اين پيشامد براشفته شده و زبان به اعتراض مي گشايد. خانم حرم سرا در جواب او مي گويد: جناب آرام باش و خيلي از خود ناراحتي نشان مده، زيرا آن آقايي كه مرا بر تو حلال كرد، او هر گونه استعمال تنباكو را حرام نموده است. بله، دورانديشي و اخلاص آيت الله العظمي ميرزاي شيرازي و تلاش و كوشش مجلس شوراي فقها مراجع توأم با عنايات خاصه امام زمان عليه السلام از شهر سامرا به ثمر نشست، عقد ظالمانه انگليس ها گسست. كمپاني تنباكو جمع شد و مردم مسلمان ايران آزاد شدند.

***