بازگشت

علل شكست قيامها


علل شكست اين نهضتها و قيامها را از يك سو بايد در ضعف رهبري و فرماندهي اين نهضتها جستجو كرد و از
طرف ديگر در طرفداران و ياران اين رهبران :رهبران نهضتها نوعاً داراي برنامه صحيح و كاملي نبودند و
نابسامانيهايي در كار آنها وجود داشت و از طرف ديگر قيام آنها صدر در صد رنگ اسلامي نداشت و از اين جهت
معمولاً مورد تأييد امامان زمان خود قرار نميگرفتند .
البته گروهي از ياران و طرفداران اين قيامها مردمي مخلص و شيعيان واقعي بودند كه تا سر حد مرگ براي
اهداف عالي اسلامي ميجنگيدند، ولي تعداد اين دسته كم بود و غالب مبارزين كساني بودند كه اهداف اسلامي
روشني نداشتند، بلكه در اثر ظلم و ستمي كه بر آنان وارد ميشد، ناراحت شده و در صدد تغيير اوضاع برآمده
بودند. اين گروه، در صورت احساس شكست و يا احتمال مرگ، رهبر خود را تنها گذاشته از اطراف او پراكنده
ميشدند .
چنانكه اشاره شد، اگر بسياري از اين انقلابها مورد تأييد امامان قرار نميگرفت، يا به اين دليل بود كه صد در صد
اسلامي نبودند و در اهداف آنها و رهبران آنها انحرافهايي مشاهده ميشد و يا طراحي و برنامه ريزي آنها طوري
بود كه شكست آنها قابل پيش بيني بود، و لذا اگر امام آشكارا آنها را تأييد ميكرد، در صورت شكست قيام، اساس
تشيع و امامت و هسته اصلي نيروهاي شيعه در معرض خطر قرار ميگرفت .

***