بازگشت

عصمكم الله من الزلل وآمنكم من الفتن وطهركم من الدنس واذهب عنكم الرجس وطهركم تطهي


خداوند شما (ائمه اطهار) را از لغزش نگه داشت و از فتنه ها ايمنتان كرد و از چركي پاكتان نمود و از شما پليدي را دور كرد و به خوبي پاكيزه تان نمود.

در اين عبارت ائمه طاهرين عليهم السلام را از «زلل»، «دنس» و «رجس»، معصوم دانسته ايم.

«زلل» به معني «لغزيدن پا» است و كنايه از «به خطا رفتن و گمراه شدن» مي باشد.

«دنس» عبارت است از هر نوع آلودگي و چركي كه مايه ننگ و لكه دار شدن آبرو گردد و با آنكه در بسياري از موارد به آلودگي هاي ظاهري اطلاق مي گردد، ولي به بدخلقي و بدخويي نيز گفته مي شود.

«رجس» به معني «موجود يا شي ء ناپاك و پليد» است. برخي معني آن را وسيع تر دانسته، گفته اند به معني «هر چيزي كه باعث دوري و تنفر گردد» مي باشد. لذا به انواع پليدي ها و نجاست ها و مجازات ها، «رجس» گفته



[ صفحه 70]



مي شود.

راغب اصفهاني در كتاب مفردات، اين پليدي ها را بر چهارگونه تقسيم كرده و گفته: پليدي گاهي از نظر غريزه و طبع، گاهي از نظر فكر و عقل، گاهي از نظر شرع و گاهي نيز از تمام جهات است.

بنابراين ائمه طاهرين عليهم السلام، داراي مقام عصمت هستند و از لغزش ها و به خطا رفتن ها (زلل) و از همه نوع چركي ها و آلودگي ها (دنس) و از تمام پليدي ها و ناپاكي ها و هر چيزي كه موجبات تنفر را فراهم آورد (رجس) پاك و منزه اند.

در اين فراز علاوه بر اعلام عصمت ائمه اطهار عليهم السلام، ايشان را از «فتن» ايمن دانسته ايم.

«فتن» در اصل به معني قرار دادن طلا در كوره است تا طلاي خوب و خالص از ناخالص شناخته شود. ولي در قرآن كريم و احاديث، «فتن» به شش معنا آمده است:

1 - آزمايش و امتحان. همان گونه كه در قرآن «لا يفتنون» به معني عدم آزمايش آمده است. عنكبوت / 2.

2 - فريب دادن شيطان. همچنان كه در سوره اعراف «لا يفتننكم» به معني عدم فريب دادن شيطان است. اعراف / 27.

3 - بلا و عذاب. همان طور كه قرآن فرموده: «و اتقوا فتنة» يعني از عذاب و بلاهاي الهي بترسيد. انفال / 25.



[ صفحه 71]



4 - شرك و بت پرستي. خداوند متعال مي فرمايد: «و قاتلوهم حتي لا تكون فتنة» يعني با آنها بجنگيد تا شرك و بت پرستي باقي نماند، است. انفال / 39.

5 - اضلال و گمراهي. كلمه «فتنته» در آيه 41 سوره مائده به همين معنا است.

6 - سوختن در آتش. «يفتنون» در آيه 13 سوره ذاريات، به معني «سوختن در آتش» آمده است.

پس از ذكر معاني اي كه براي «فتن» آمده، مي گوييم همه اين معاني در اين فراز قابل تطبيق است. يعني خداوند ائمه طاهرين عليهم السلام را از آزمايشات الهي ايمن قرار داده (يعني از آزمايش ها سربلند خارج مي شوند) و از فريب شيطان و بلا و عذاب الهي و اضلال و گمراهي و شرك و بت پرستي در امان هستند. لذا از سوختن در آتش قهر خداوند ايمنند.

در پايان فراز تأكيد بر طهارت ظاهري و باطني ائمه معصومين عليهم السلام شده و آنها را طاهر و مطهر دانسته ايم.