و سخني كه حق و باطل را جدا مي كند، نزد شما (ائمه اطهار) است.

از آنجايي كه بين مردم از جهات مختلف اختلاف است، بعضي ظالم هستند و برخي مظلوم - عده اي حاكم اند و عده اي محكوم -، رفع اين اختلاف ها در صحراي محشر به وسيله و به عهده «فصل الخطاب» صورت مي گيرد.

در اين صورت، بهترين كساني كه مي توانند به حق قضاوت نموده و اختلافات را كنار زنند، ائمه معصومين عليهم السلام مي باشند. چرا كه آنها محاسبه كنندگان اعمال و تقسيم كننده بهشت و جهنم هستند.

بعضي گفته اند «فصل الخطاب» عبارت است از علمي كه بتوان به وسيله آن بر اساس حق و واقعيت داوري كرد. همان گونه كه «فصل الخطاب» نزد حضرت داوود عليه السلام بود و او بر اساس واقعيت در بين مردم حكم مي نمود و



[ صفحه 82]



«فصل الخطاب» نزد ائمه معصومين عليهم السلام است و ايشان بر اساس آن در دنيا در زمان رجعت و در آخرت در محشر داوري خواهند نمود.

برخي «فصل الخطاب» را آگاهي به لغات و كلمات و زبان هاي مختلف و گويش هاي متفاوت و حتي زبان حيوانات دانسته اند. و بعضي بر اين باورند كه «فصل الخطاب» عبارت است از سخنان فصيح و بليغي كه هيچ خدشه اي نه به ظاهر آن وارد باشد و نه به محتواي آن بتوان خرده اي گرفت. به گونه اي كه همه را از معرفت سيراب و قانع سازد.

بنابر اين سه معنا نيز، ائمه اطهار عليهم السلام، «فصل الخطاب» هستند. چرا كه آنها بر اساس حق قضاوت خواهند كرد و بر تمام لغات و همه لهجه ها و نيز به زبان حيوانات تسلط كامل داشته، در سخنان خود فصاحت و بلاغت را به اوج رسانده، همگان را از سرچشمه بي پايان معارف الهي، سيراب كرده اند.