فقهاي اماميه شرايطي را براي نماز قصر ذكر كرده اند از جمله آن كه «سفر» شغل او نباشد مانند چاروادار، كشتيبان، نامه رسان و چوپان كه اين گونه افراد بايد نمازشان را در سفر تمام بخوانند. البته شغل بودن اين كارها در صورتي محقق مي گردد كه انجام دهنده عزم بر ادامه و تكرار آن را همچنان داشته باشد و فاصله ي غيرمتعارفي ميان سفرهايش به وجود نيايد مثلا سفر حمله داران و صاحبان كاروان حج كه سالي يك بار به مكه مي روند موجب نمي شود كه شغل آنان سفر و نمازشان تمام باشد بلكه نماز اين افراد قصر است [1] .

محمد بن جزك مي گويد: به امام هادي، ابوالحسن ثالث نامه اي نوشتم و خاطرنشان ساختم كه: شتراني دارم كه از طريق آنها زندگي مي كنم و به خاطر علاقه ي شديد به حج تنها مسير مكه را انتخاب مي كنم و ندرتا به جاهاي ديگر مي روم، حال حكم نماز من در سفر چيست؟ آيا نمازم را تمام بخوانم و روزه بگيرم يا اين كه نمازم قصر است و روزه جايز نيست؟

امام توقيع كرد كه: «اذا كنت لا تلزمها، و لا تخرج معها في كل سفر الا الي مكة فعليك تقصير و افطار» [2] .

«اگر خودت ملازم شترانت نيستي و تنها براي سفر مكه همراه شترانت



[ صفحه 95]



خارج مي شوي در آن صورت نمازت قصر است و بايد افطار كني».

در اين جا احاديث حضرت را درباره ي احكام شرعي به پايان مي بريم.