بازگشت

وصيت هاي پيامبر اسلام به حضرت علي بن ابيطالب


صدوق در نوادر جلد چهارم كتاب من لا يحضر و صاحب كتاب مكارم الاخلاق در جلد دوم از حضرت باقر آل محمد (ص) از حضرت علي بن ابيطالب عليه السلام روايت مي كنند كه پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله به آن حضرت فرمود : يا علي ! تو را وصيتي مي كنم كه اگر آن را حفظ كني خوشي تو را پيوسته در آغوش خواهد كشيد .

1 - يا علي ! كسي كه بتواند غيظ و غضب خود را به كار ببرد و معذلك از انجام آن خودداري نمايد خداي رؤف فرداي قيامت امنيت و ايماني به وي خواهد داد كه طعم آن را دريابد .

2 - يا علي ! شخصي كه در موقع موت خويش وصيت نيكوئي نكند نقصي در جوانمردي و مروت وي خواهد بود و مشمول شفاعت من نخواهد شد .



[ صفحه 112]



3 - يا علي ! با فضيلت ترين جهادها آن است كه كسي شب را صبح كند و در حق احدي ظلم و ستم ننمايد .

4 - يا علي! كسي كه مردم از زبان او خائف و ترسان باشند اهل جهنم خواهد بود .

5 - يا علي ! بدترين مردم آن كسي است كه بندگان خدا از ترس شرش او را اكرام و احترام نمايند .

6 - يا علي ! بدترين مردم كسي است كه آخرت خود را به دنياي خويش بفروشد و بدتر از آن كسي است كه آخرت خود را براي دنياي ديگري بفروشد .

7 - يا علي ! كسي كه عذر شخص مقصري را خواه صادق و خواه كاذب باشد نپذيرد از شفاعت من برخوردار نخواهد شد .

8 - يا علي ! خداي حكيم آن سخن دروغي را كه باعث صلح و اصلاح باشد دوست مي دارد و آن سخن راستي را كه موجب فتنه و فساد مي شود دشمن مي دارد [1] .



[ صفحه 113]



9 - يا علي ! سياه كسي كه خمر را از براي غير خدا ترك نمايد خدا او را از رحيق مختوم [2] سيراب خواهد كرد . علي عليه السلام گفت : يا رسول الله ! براي غير خدا ؟ ! فرمود : آري منظور من كه مي گويم : براي غير خدا اين است كه نفس خود را حفظ نمايد كسي كه اين عمل را انجام دهد خدا از او راضي و خوشحال مي شود .

10 - يا علي ! شخص شرابخوار مثل بت پرست خواهد بود . يا علي خداي قهار نماز شراب خوار را تا چهل روز قبول نمي كند (اگر نمازگزار باشد) و چنانچه در بين اين چهل روز بميرد كافر مرده است !

11 - يا علي ! هر مسكري (يعني آن چيزي كه مستي مي آورد) حرام است آنچه كه كثير آن مستي مي آورد قليل آن حتي يك جرعه ي آن هم حرام است .

12 - يا علي ! تمام گناهان در يك خانه اي جاي داده شده اند و كليد آن خانه خمر است .

13 - يا علي ! شخص شاب الخمر وارد ساعتي خواهد شد كه خدا را در آن موقع نخواهد شناخت ! !

14 - يا علي ! از بين بردن كوههاي سخت آسانتر است از نابود كردن پادشاهي كه روزگار او دچار نقص (يعني پيمانه اش پر) نشده باشد .



[ صفحه 114]



15 - يا علي ! كسي كه تو از دين و دنياي او برخوردار نشوي خيري در مجالست و همنشيني وي نخواهد بود و شخصي كه مراعات حق تو را ننمايد لازم نيست كه حق او را مراعات نمايي و كرامتي نخواهد داشت .

16 - يا علي ! سزاوار است كه هشت خصلت در وجود شخص مؤمن باشد : 1 - در موقع فتنه و جنگ باوقار و ثابت قدم باشد 2 - صبر و شكيبائي مخصوصي در موقع بلاء 3 - شكر و سپاسگذار مخصوصي در موقع فراخي نعمت 4 - قانع بودن به آنچه كه خدا براي او رزق و روزي عطا كند 5 - در حق دشمنان ظلم و ستم ننمايد 6 - تحميل و جور در حق دوستان نكند 7 - رنج و تعب را براي خود بخواهد 8 - مردم از ناحيه ي او راحت و آسوده باشند .

17 - يا علي ! چهار طايفه اند كه دعاي آنان رد نخواهد شد : 1 - امام و پيشواي عادل 2 - پدري كه از براي فرزندش دعا كند 3 - مردي كه در خفاء براي برادر ديني خود دعا كند 4 - دعاي شخصي كه مظلوم شده باشد . خداي توانا مي فرمايد : به عزت و جلال خودم قسم من انتقام تو را خواهم گرفت و لو بعد از مدتي باشد .

18 - يا علي ! هشت طايفه هستند كه به ايشان توهين شود نبايد كسي را غير از خودشان سرزنش و ملامت نمايند : 1 - كسي كه بر سرسفره اي برود كه او را دعوت نكرده باشند 2 - شخصي كه بر صاحب خانه فرمانفرمائي نمايد 3 - كسي كه از دشمنان خود انتظار خير داشته باشد 4 - شخصي كه از مردم ناكس و لئيم انتظار فضيلت داشته باشد 5 - كسي كه راجع به اسرار دو نفري دخالت نمايد كه ايشان راضي نباشند 6 - شخصي كه نسبت به پادشاه



[ صفحه 115]



استخفاف و توهين كند 7 - كسي كه در مجلس بنشيند كه اهليت آن را نداشته باشد 8 - شخصي كه سخني بگويد و از او نپذيرند .

19- يا علي ! خداي قهار بهشت را به آن مردمي كه سخن زشت و فحش مي گويند و از آنچه مي گويند و از آنچه درباره ي آنان گفته مي شود باكي ندارند حرام كرده است .

20 - يا علي !خوشا به حال آن كسي عمر طولاني كند و عمل نيكو به جاي آورد .

21 - يا علي ! مزاح و شوخي منماي كه آبروي تو از بين مي رود ، دروغ مگوي كه نورانيت تو از بين خواهد رفت و از دو خصلت بر حذر باش اول : درباره ي موضوعي ابرام و اصرار منماي ! دوم كسل و تنبل مباش ! زيرا اگر ابرام نمائي نمي تواني بر حقي صبر كني و اگر كسل و تنبل باشي نمي تواني حقي را ادا نمائي .

22 - يا علي ! از براي هر گناهي توبه اي خواهد بود مگر بداخلاقي زيرا شخص بداخلاق هرگاه از گناهي خارج شود در گناه ديگري داخل خواهد شد .

23 - يا علي ! چهار طايفه هستند كه به سرعت دچار عقوبت خواهند شد : 1 - مردي كه تو درباره ي وي احسان كني و او در عوض احسان در حق تو بدي كند 2 - مردي كه تو در حق او ظلم نكني و او در حق تو ظلم نمايد 3 - مردي كه تو با عهد او پيماني ببندي و به عهد خود وفا كني و او عهد شكني نمايد 4 - مردي كه صله رحم كند ولي خويشان وي قطع رحم نمايند .

24 - يا علي ! كسي كه ابرام و اصرار بر او مستولي گردد راحتي و آسودگي از وي بركنار خواهد شد .



[ صفحه 116]



25 - يا علي ! سزاوار است كه شخص مسلمان دوازده خصلت را براي سر سفره ياد بگيرد كه چهار تاي آن فريضه و چهار تاي آنها مستحب و چهار تاي آن ها ادب خواهد بود .

اما چهار موضوع فريضه :

1 - معرفت درباره ي آن چه را كه مي خورد 2 - گفتن بسم الله الرحمين الرحيم 3 - شكر و سپاسگذاري براي خداي رؤف 4 - راضي بودن (به آنچه كه خدا به انسان عطا فرموده است)

اما چهار موضوع مستحب :

1 - بالاي ران و پاي چپ نشتن 2 - با سه انگشت دست (راست) غذا خوردن 3 - از آن غذائي كه در جلو انسان قرار گرفته بخورد .4 - ليسيدن انگشت .

اما چهار موضوعي كه از ادب هستند :

1 - كوچك گرفتن لقمه 2 - غذا را كاملا جويدن 3 - كمتر نظر كردن به صورت مردم 4 - شستن دستها (قبل از غذا و بعد از آن)

26 - يا علي ! خدابهشت را از دو نوع خشت آفريده : يك خشت از طلا و يك خشت از نقره ، حياطهاي بهشت از ياقوت ، سقف آن از زبرجد ، سنگ ريزه هاي آن از لؤلؤ و خاك از زعفران و مشك اذفر (يعني مشكي كه بود آن كاملاً استشمام مي شود ) آفريده شده . آن گاه خداي سبحان به بهشت فرمود : سخن بگو ! بهشت گفت : لا اله الا الله الحي القيوم ! كسي كه داخل من گردد با سعادت خواهد بود .

خداي حكيم فرمود : به عزت و جلال خودم قسم كه 1 - شخص دايم الخمر 2 - شخص سخن چين 3 - شخص ديوث 4 - شخص



[ صفحه 117]



شرطي 5 - شخصي كه لواط دهد 6 - شخصي كه نباش باشد (يعني قبرها را بشكافد و كفن ها را سرقت نمايد) 7 - شخصي كه كمركچي باشد 8 - شخصي كه قطع رحم نمايد 9 - شخصي كه قدري باشد داخل تو نخواهد شد (قدري گروهي از خوارج به شمار مي روند ولي در عين حال باب توبه مفتوح است) .

27 - يا علي ! ده طايفه از اين امت به خداي عظيم كافرند : 1 - شخص قاتل 2 - شخص ساحر 3 - شخص ديوث 4 - مردي كه از طريق حرام با زن لواط نمايد 5 - كسي كه با حيوان جماع كند 6 - شخصي كه با محرم خود نكاح نمايد 7 - كسي كه براي ايجاد فته سعي و فعاليت كند 8 - شخصي كه به دشمنان اسلام اسلحه بفروشد 9 - شخصي كه مانع الزكات باشد 10 - كسي كه مستطيع شود و حج به جاي نياورد .

28 - يا علي ! وليمه جز از براي پنج موضوع نخواهد بود : 1 - وليمه ي عروسي 2 - وليمه ي نوزاد 3 - وليمه ي ختنه 4 - وليمه ي ساختمان و خريدن خانه 5 - وليمه كسي كه از مكه آمده باشد .

29 - يا علي ! براي مرد سزاوار نيست (از خانه خود) خارج شود مگر براي سه موضوع : 1 - براي اداره كردن معيشت 2 - براي تهيه زاد و توشه معاد 3 - لذت بردن از چيزي كه حرام نباشد

30 - يا علي ! سه چيز است كه در دنيا و آخرت از اخلاق نيكو پسنديده به شمار مي روند : 1 - عفو نمائي از آن كسي كه در حق تو ظلم كرده باشد 2 - پيوند كني با آن كسي كه از تو جدائي مي گزيند . 3 - در مقابل كسي كه نسبت به تو جاهل است حلم



[ صفحه 118]



داشته باشي .

31 - يا علي !قبل از چهار موضوع مبادرت كن و سبقت بگير : 1 - قدر جواني خود را قبل از اينكه پير شوي بدان ! 2 - ارزش صحت و سلامتي خود را قبل از اينكه مريض شوي بدان ! 3 - قيمت بي نيازي خود را قبل از اينكه نيازمند شوي بدان ! 4 - قدر حيات خود را قبل از اينكه بميري بدان !

23 - ياعلي ! خداي عليم (چند موضوع را) براي امت من مكروه و ناپسند مي داند : 1 - بازي كردن در بين نماز (نظير افرادي كه با محاسن يا انگشتان خود ... بازي مي كند) 2 - ( منت نهادن (بر آن كسي كه صدقه به او) مي دهند 3 - در حال جنابت داخل مسجد شدن (در صورتي كه بخواهد عبور كند ولي اگر بخواهد توقف نمايد حرام است ) 4 - خنده كردن در ميان قبور 5 - نگاه كردن و مشرف شدن بر خانه ي همسايگان و غير ايشان 6 - نگاه كردن به فرج زنان ، زيرا باعث كوري نوزاد مي شود (در صورتي كه زن عقدي يا صيغه يا امثال ذلك باشد و الا حرام است ) 7 - سخن گفتن در موقع جماع ، زيرا موجب لال شدن فرزند مي گردد 8 - خواب بين نماز مغرب و عشاء ، زيرا انسان از رزق محروم خواهد شد 9 - بدون لنگ در زير آسمان غسل كردن 10 - بدون لنگ داخل نهرها شدن ، زيرا گروهي از ملائك در ميان نهرها ساكنند 11 - بدون لنگ داخل حمام شدن (در صورتي كه كسي عورت انسان نبيند و الا حرام است خواه مرد بدون لنگ داخل حمام شود و خواه زن) .

12 - سخن گفتن در بين اذان و اقامه ي نماز صبح 13 - مسافرت دريائي



[ صفحه 119]



در آن موقعي كه آب دريا به هيجان باشد 14 - خواب بالاي پشت بامي كه محجر نباشد ( يعني اطراف آن ديوار يا نرده ي آهن و امثال ذلك نداشته باشد ، زيرا احتمال سقوط مي رود) كسي كه بالاي پشت بام غير محجر بخوابد خون او به گردن خودش خواهد بود 15 - كسي كه تنها در خانه اي بخوابد 16 - كسي كه با زن خود كه در حال حيض باشد همبستر شود ، اگر اين عمل را انجام داد و فرزندش دچار جذام يعني خوره يا برص يعني مرض پيسي شود غير از خودش كسي را سرزنش و ملامت نكند 17 - كسي با شخص جذامي (يعني خوره) تكلم نكند مگر اين كه به قدر نيم متر بين آنان فاصله باشد ، از شخصي كه دچار مرض جذام است آن طور فرار كرن كه از شير درنده فرار مي كني (زيرا ميكروب جذام واگير دارد) 18 - كسي كه محتلم يعني شيطاني شده باشد تا غسل نكند نبايد با زوجه خود همبستر شود ، اين عمل را انجام داد و فرزند نوزادش ديوانه گرديد كسي را غير از خود سرزنش ننمايد 19 - بول كردن در كنار نهري كه جاري باشد 20 - قضاء حاجت نمودن در زير درختي كه ميوه داده باشد 21 - در حال ايستادن نعلين بپوشد (شايد در آن زمان نعلين هائي بوده كه پوشيدن آنها غير از اين نعلين هاي معمولي بوده است ؟) 22 - بدون چراغ نبايد داخل خانه تاريك شد .

33 - يا علي ! آفت حسب و نسب افتخار و فخريه كردن است .

34 - يا علي ! كسي كه از خداي توانا خوف داشته باشد همه ي اشياء از او خائف و ترسان مي شوند و كسي كه از خدا نترسد خدا او را از هر چيزي مي ترساند



[ صفحه 120]



35 - يا علي ! هشت طايفه هستند كه خدا نماز آنان را قبول نمي كند : 1 - غلام زرخريد فراري تا آن موقعي كه نزد مولاي خود برگردد 2 زنيكه از شوهر نافرماني كند و او را به خشم درآورد 3 - مانع الزكات 4 - كسي كه بدون وضوء (نماز بخواند) 5 - دختري كه بالغ شود و بدون چادر نماز بگذارد 6 - آن پيش نمازي كه مردم از پيش نمازي او كراهت داشته باشند 7 - شخصي كه مست باشد 8 - كسي كه از اخراج بول و غائط خود جلوگيري نمايد .

36 - يا علي ! چهار چيز است كه اگر كسي آنها را انجام دهد خداي توانا خانه اي در بهشت براي او بنا خواهد كرد : 1 - كسي كه يتيم را منزل و مأوا دهد 2 - كسي كه به شخص ضعيف رحم كند 3 - كسي كه به والدين خود مهرباني نمايد 4 - شخصي كه با غلام و كنيز زرخريد خود مدارا نمايد .

37 - يا علي ! سه صفت است كه اگر كسي با داشتن آنها خدا را ملاقات كند از بهترين مردم به شمار مي رود : 1 - كسي كه آنچه را خدا بر او واجب كرده انجام دهد از عابدترين مردم خواهد بود .

2 - كسي كه از محرمات خدا كناره گيري نمايد از زاهد ترين مردم به شمار خواهد رفت 3 - كسي كه به آنچه خدا به او رزق عطا فرموده قانع باشد از غني و بي نيازترين مردم خواهد بود .

38 - يا علي ! سه موضوع است كه احدي از اين امت طاقت آنها را ندارند : 1 - كسي كه به وسيله ي مال خود به برادر ديني خويش اعانت نمايد 2 - نسبت به مردم منصف باشد 3 - در همه حال



[ صفحه 121]



ذكر خدا را بگويد . منظور من از ذكر خدا اين نيست كه بگويد : سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اكبر . بلكه منظورم اين است : هرگاه يك موضوعي كه خدا آن را براي وي حرام كرده پيش آيد از خدا بترسد و آن را ترك نمايد .

39 - يا علي ! سه طايفه اند كه اگر درباره ي ايشان انصاف داشته باشي در حق تو ظلم خواهند كرد : 1 - مردم پست و سفله 2 - اهل و عيال 3 - خدمتگذار تو .

سه طايفه هستند كه نبايد از سه طايفه طلب انصاف كنند : 1 - شخص حر و آزاد از شخص زرخريد 2 - شخص عالم از شخص جاهل 3 - شخص قوي از شخص ضعيف .

40 - يا علي ! هفت موضوع است كه اگر كسي آنها را انجام دهد ايمان واقعي و حقيقي او كامل و درهاي بهشت به روي وي باز خواهند شد : 1 - كسي كه وضوي نيكوئي بگيرد 2 - شخصي كه كار نيكوئي به جا آورد 3 - كسي كه زكات مال خود را بپردازد 4 - شخصي از غيظ و غضب خود جلوگيري نمايد 5 - كسي كه زبان خود را (از غير آنچه كه خدا حلال نموده) باز دارد 6 - شخصي كه براي گناهانش استغفار كند 7 - كسي كه اهل بيت خود را آن طور كه بايد و شايد نصيحت نمايد .

41 - يا علي ! خدا سه طايفه را لعنت كرده : 1 - آن شخصي را كه زاد و توشه ي خود را به تنهائي مي خورد 2 - آن كسي كه تنها در بياباني برود 3 - آن شخصي كه در خانه اي تنها بخوابد .

42 - يا علي !سه دسته از مردم هستند كه خوف جنون درباره ي آنان خواهد بود : 1 - كسي كه مابين قبرها تغوط نمايد



[ صفحه 122]



2 - شخصي كه با يك لنگه كفش راه رود 3 - كسي كه تنها بخوابد .

43 - يا علي ! سه موضوع است كه دروغ درباره ي آنها نيكو پسنديده است : 1 - كسي كه در موقع جنگ با كفار مكر و حيله بكار ببرد 2 - شخصي كه به زوجه ي خود وعده اي بدهد (مثلا بگويد : فلان شي ء را براي تو مي آورم يا مي خرم يا ...) و به وعده ي خوش وفا ننمايد 3 - كسي كه بخواهد ما بين مردم را اصلاح كند (قبل از اين در پاورقي صفحه (12) خوانديم كه دروغ از باب اهم و مهم چه حكمي دارد .)

سه طايفه از مردم هستند كه مجالست و نشست و برخواست با آنان قلب انسان را مي ميراند : 1 - مجالست با افراد خسيس و ناكس 2 - نشست و برخواست نمودن با اغنياء و ثروتمندان 3 - گفتگو كردن با زنان .

4 - يا علي ! سه موضوع است كه از حقايق ايمان به شمار مي رود : 1 - انفاق كردن (در راه خدا) در موقع تنگدستي 2 - بين خود و مردم به انصاف رفتار كردن 3 - بذل علم براي شخص دانش آموز .

45 - يا علي ! سه نوع صفت است كه اگر در وجود انساني نباشد عمل وي منظم و برقرار نخواهد شد : 1 - پرهيزكاري كه انسان را از معصيت هاي خدا جلوگيري نمايد 2 - اخلاقي كه انسان به وسيله ي آن با مردم مدارا كند 3 - حلم و تحملي كه انسان به وسيله ي آن جهالت افراد جاهل را برطرف نمايد .

46 - يا علي! سه موضوع است كه در دنيا براي شخص مؤمن تفريح به شمار مي روند : 1 - ملاقات برادران ديني 2 - افطاري



[ صفحه 123]



دادن به شخص روزه دار 3 - نماز خواند در اواخر شب ( منظور نماز شب است كه بعد از نصف شب خوانده مي شود و هرچه به صبح نزديك تر باشد بهتر است )

47 - يا علي ! من تو را از سه خصلت نهي مي كنم : 1 - حسد 2 - حرص 3 - تكبر .

48 - يا علي ! چهار صفت است كه علامت شقاوت هستند : 1 - جمود چشم يعني اشك نداشتن آن 2 - قساوت قلب 3 - آمال و آرزوهاي طولاني 4 - حب بقاء (يعني باقي بودن در دنيا) .

49 - يا علي ! سه موضوع است كه درجه به شمار مي روند . سه موضوع است كه كفاره ي گناه مي باشند ، سه موضوع است كه باعث هلاكت مي شوند سه موضوع است كه موجب نجات مي گردند .

اما آن سه موضوعي كه درجه به شمار مي روند :

1 - وضوي كامل گرفتن در سرماي شديد يا صبح خيلي سرد 2 - انتظار نماز بعد از نماز 3 - شب و روز به جانب جمعيت مسلمانان رفتن .

اما آن سه موضوعي كه كفاره به شمار مي روند :

1 - افشاء سلام يعني رواج دادن سلام كردن 2 - غذا به افراد گرسنه و بينوا دادن 3 - نماز خواندن در شب (يعني نماز شب خواندن) در آن موقعي كه مردم در خواب باشند .

اما آن سه موضوعي كه باعث هلاكت مي شوند :

1 - حرص و بخلي كه به كار برده شوند 2 - متابعت از هوا و هوس 3 - خودبيني و خودپسندي .

اما آن سه موضوعي كه باعث نجات مي شوند :



[ صفحه 124]



1 - خوف از خدا در خلوت و جلوت 2 - ميانه روي در موقع بي نيازي و تهيدستي 3 - سخن عدل در موقع رضا و سخط .

50 - يا علي ! وقتي كه بچه را از شير گرفتند نبايد شير به او داد . كسي كه محتلم شد يتيم نيست .

51 - يا علي ! اگر نيكوئي به والدين موقوف به اين است كه دو سال راه طي كني طي كن و نسبت به آنان نيكوئي كن !!

اگر صله ي رحم كردن موقوف به اين است كه يك سال راه طي كني طي كن و صله ي رحم بنماي !

اگر عيادت مريض موقوف بر اين است كه يك ميل يعني يك سوم فرسخ راه طي كني طي كن و مريض را عيادت نما !

اگر تشيع جنازه موقوف بر اين است كه دو ميل راه بروي برو و تشييع جنازه كن !

اگر اجابت دعوت موقوف بر اين است كه سه ميل راه طي كني طي كن و دعوت برادر مؤمن خود را اجابت نما !

اگر زيارت برادر ديني تو موقوف بر اين است كه چهار ميل راه بروي برو و برادر ديني خود را براي رضاي خدا زيارت كن !

اگر به داد شخصي محزون رسيد موقوف بر اين است كه پنج ميل راه طي كني طي كن و به داد شخص محزون برس !

اگر به داد شخص مظلوم رسيدن موقوف بر اين است شش ميل راه بروي برو و به داد شخص مظلوم برس ! و بر تو لازم است كه استغفار نمائي .

52 - يا علي ! از براي مؤمن سه علامت خواهد بود : 1 - نماز 2 - زكات 3 - روزه .



[ صفحه 125]



از براي متكلف (يعني آن كسي كه كاري را به مشقت انجام مي دهد ) نيز سه علامت است : 1 - موقعي كه حاضر مي شود تملق مي گويد 2 - موقعي كه غايب شود غيبت مي كند 3 - موقعي كه مصيبتي به كسي وارد شود خوشحال مي شود و شماتت مي كند .

از براي شخص ظالم نيز سه علامت خواهد بود : 1 - به شخص ضيف تر از خود قهر و غضب مي كند2 - نسبت به مافوق خود نافرماني مي كند 3 - نسبت به اشخاص ظالم اعانت و پشتيباني مي نمايد .

از براي شخص رياكار نيز سه علامت مي باشد : 1 - موقعي كه در حضور مردم باشد اظهار مقدسي مي كند و جانماز آب مي كشد 2 - موقعي كه تنها باشد به سختي و بي رغبتي براي عبادت قيام مي كند 3 - دوست دارد كه او را درباره ي همه ي اموري كه انجام مي دهد تحسين نمايند .

از براي منافق نيز سه علامت است : 1 - موقعي كه سخني بگويد دروغ مي گويد 2 - وقتي به كسي وعده اي بدهد خلف وعده مي كند 3 - هرگاه او را امين بدانند خيانت مي نمايد .

53 - يا علي ! نه (9) چيز است كه فراموشي مي آورند : 1 - خوردن سيب ترش 2 - خوردن گشنيز 3 - خوردن پنير 4 - نيم خورده ي موش 5 - خواندن سنگ هاي قبور 6 - از ميان دو نفر زن عبور كردن 7 - انداختن شپش 8 - موضع نقره را (يعني سوراخي كه در بين ران و قفاي انسان است) حجامت نمودن 9 - بول كردن در آبي كه راكد و متوقف است .

54 - يا علي ! زندگي نيكو به سه چيز است : 1 - خانه ي وسيع [3] 2 - كنيز زيبا و نيكو 3 - اسب نيكو .



[ صفحه 126]



55 - يا علي ! به خدا قسم اگر شخص متواضع در ته چاه باشد خداي توانا بادي را مي فرستد تا او را در زمان دولت اشرار مافوق اخيار قرار دهد .

56 - يا علي !كسي كه خود را به غير موالي خويش نسبت دهد لعنت خدا بر او باد . كسي كه مزد اجير و كارگري را ندهد لعنت خدا بر او باد . كسي كه حدثي ايجاد كند يا شخصي محدثي را جاي دهد لعنت خداي بر او باد ! گفته شد : يا رسول الله منظور شما از اين حدث چيست ؟ ! فرمود : قتل و آدم كشي است.

57 - يا علي ! شخص مؤمن را مسلمانان بر اموال و خون هاي خود امين مي دانند و شخص مسلمان آن كسي است كه مسلمانان از دست و زبان او سالم و آسوده باشند و شخص مهاجر آن كسي است كه از گناهان دوري گزيند .

58 - يا علي ! محكم ترين ناحيه ي ايمان دوستي و دشمني كردن در راه خدا است .

59 - يا علي ! كسي كه از زوجه ي خود اطاعت نمايد خدا او را به صورت در آتش جهم مي افكند . علي عليه السلام گفت : يا رسول الله ! منظور از اين اطاعت چيست ؟ !

فرمود : به زوجه ي خود اجازه دهد كه لباس نازك بپوشد و در حمام ها و مجالس عروسي و عزا شركت نمايد.

60 - يا علي ! خداي توانا به وسيله ي دين مقدس اسلام آن نخوت و فخريه اي كه مردم زمان جاهليت به پدرانشان مي كردند از بين برده . آگاه باشيد كه عموم مردم از حضرت آدم به وجود آمدند و حضرت آدم از خاك آفريده شده و گرامي ترين مردم نزد خدا



[ صفحه 127]



آن افرادي هستند كه تقوا و پرهيزكاري آنان بيشتر باشد .

61 - يا علي ! پول مردار ، پول سگ ، شراب و پول و مهر زن زناكار ، رشوه گرفتن براي حكم و قضاوت كردن و مزد شخص كاهن و فالگير حرام است .

62 - يا علي ! كسي كه علمي و دانشي را بياموزد كه به افراد سفيه خودنمائي كند ، يا با علماء مجادله نمايد ، يا مردم را متوجه خود كند از اهل جهنم خواهد شد .

63 - يا علي ! موقعي كه كسي بميرد مردم مي گويند : چه چيزي به جاي نهاده : و ملائكه مي گويند : چه چيزي پيشاپيش فرستاده ؟

64 - يا علي !دنيا زندان شخص مؤمن و بهشت شخص كافر است.

65 - يا علي ! موت ناگهاني از براي من راحت و براي كافر حسرت است .

66 - يا علي ! خداي حكيم به دنيا وحي كرد : خدمت كن به آن افرادي كه مرا خدمت مي نمايند و دچار زحمت كن آن اشخاصي كه تو را خدمت مي كنند .

67 - يا علي ! اين دنيا به قدر بال مگسي ارزش مي داشت كافر يك جرعه آبي از آن نمي نوشيد .

68 - يا علي ! هيچ فردي از خلق اولين و آخرين نيست مگر اينكه فرداي قيامت آرزو خواهد داشت كه كاش در دنيا بيشتر از قوت لايموت نمي داشت .

69 - يا علي ! بدترين مردم آن كسي است كه خدا را درباره ي قضاوت نمودن متهم نمايد .



[ صفحه 128]



70 - يا علي ! ناله ي شخص مؤمني كه مريض باشد تسبيح و تقديس خدا خواهد بود و صيحه ي او تهليل (يعني گفتن لا اله الا الله) است و خواب وي در ميان رختخواب عبادت خواهد بود و گردش وي از اين پهلو به آن پهلو جهاد در راه خدا است و اگر از مرض عافيت يابد و در بين مردم راه رود گناهي براي او باقي نخواهد بود .

71 - يا علي ! اگر (كسي هديه اي براي من بياورد ) و لو از قوزك پاي گوسفند به پائين باشد قبول مي كنم و چنان چه براي (غذا خوردن) از ساق دست گوسفند دعوت شوم اجابت مي نمايم (منظور اين است كه انسان نبايد متكبر باشد و نعمت هاي خدا را به چشم حقارت بنگرد و دعوت برادر ديني خود را اجابت نكند و ...)

72 - يا علي ! چند موضوع است كه براي زنان صلاحيت ندارد : 1 - در روز جمعه انجمن نكنند 2 - در نماز جماعت حاضر نشوند 3 - اذان نگويند 4 - اقامه نگويند [4] 5 - به عيادت مريض نروند 6 - تشييع جنازه نكنند 7 - بين صفا و مروه هروله نكنند (يعني آن طور كه مردان به تعجيل مي روند و بدو مي كنند براي زنان صلاح نيست ) 8 - استلام حجر نكنند (يعني حجر الاسود را نبوسند) 9 - سرنتراشند 10 - متصدي مقام قضاوت نشوند 11 - طرف شور و مشورت قرار نگيرند 12 - در غير موقع ضرورت و ناچاري حيواني را



[ صفحه 129]



ذبح ننمايند 13 - تلبيه را با صداي بلند نگويند (تلبيه آن است كه حجاج مي گويند : لبيك اللهم لبيك و ...) 14 - نزد قبري توقف و اقامت نكنند 15 - خطبه ي (نكاح) را گوش ندهند 16 - متصدي امر ازدواج نشوند 17 - اگر زن بدون اجازه ي شوهر از خانه خارج گردد جبرئيل و ميكائيل او را لعنت مي كنند 18 - چيزي از خانه ي شوهر خود به كسي نبخشد مگر با اجازه ي او 19 - شبي را صبح نكند كه شوهرش بر او خشمناك باشد و لو اينكه شوهر در حق او ظلم كرده باشد .

73 - يا علي !اسلام عريان و برهنه است ، لباس آن حياء زينت آن وفاء ، مروت و جوانمردي آن عمل صالح ، اما دو تكيه گاه آن تقوا و پرهيزكاري خواهد بود . از براي هرچيزي اساس و بنياني مي باشد و اساس اسلام دوستي ما خانواده است .

74 - يا علي ! بدخوئي شوم است و نتيجه ي اطاعت كردن از زن ندامت و پشيماني خواهد بود .

75 - يا علي ! اگر شومي در چيزي باشد در زبان زن خواهد بود .

76 - يا علي ! افراد سبكبار نجات مي يابند و اشخاصي كه بار گناهشان سنگين است هلاك مي شوند .

77 - يا علي ! كسي كه عمداً دروغ به من ببندد محل نشستن او پر از آتش خواهد شد .

78 - يا علي ! سه چيزند كه حافظه ي انسان را زياد و بلغم را برطرف مي نمايند: 1 - كندر 2 - مسواك كردن 3 - تلاوت قرآن كريم .



[ صفحه 130]



79 - يا علي ! مسواك كردن از سنت (من است و داراي چند خاصيت خواهد بود 1 - دهان را پاك و پاكيزه خواهد كرد 2 - نوز چشم را زياد مي نمايد 3 - خداي را از انسان راضي مي كند 4 - دندانها را سفيد مي نمايد 5 - بدبوئي دهان را برطرف مي كند 6 - لثه را محكم خواهد نمود 7 - اشتهاي طعام ايجاد مي نمايد 8 - بلغم را برطرف مي كند 9 - حافظه ي انسان را زياد خواهد كرد 10 - حسنات را زياد مي نمايد 11 - ملائكه به واسطه ي مسواك نمودن انسان خوشحال مي شوند .

80 - يا علي ! خواب بر چهار نوع تقسيم مي شود : 1 - خواب پبامبران كه به قفا مي خوابند 2 - خواب مؤمنين كه به پهلوي راست مي خوابند 3 - خواب كفار و منافقيه كه به پهلوي چپ مي خوابند [5] 4 - خواب شياطين كه به رو مي خوابند .

81 - يا علي ! خدا هيچ پيامبري را مبعوث نكرده مگر اينكه ذريه و فرزندان او را از صلب و پشت خودش آفريد ولي ذريه ي مرا از صلب تو قرار داد و اگر تو نبودي ذريه اي براي من نمي بود .

82 - يا علي ! چهار چيز است كه پشت انسان را مي شكند 1 - امام و پيشوائي كه خدا را معصيت كند و امر او اجرا شود 2 - زني كه شوهرش او را حفظ كند و او به شوهر خيانت نمايد 3 - فقر و تهيدستي كه صاحبش چاره اي نداشته باشد 4 - همسايه ي بدي كه در خانه ي انسان بنشيند .



[ صفحه 131]



83 - يا علي ! حضرت عبدالمطلب در زمان جاهليت پنج سنت را رواج داد كه خدا آن ها را در دين اسلام اجراء و عملي كرد : 1 - زنان پدران را به فرزندان آنان حرام كرد .

چنان كه (در قرآن مجيد ، سوره ي مباركه ي نساء ، آيه ي 26) مي فرمايد : با آن زناني كه پدران شما نكاح كرده اند ازدواج نكنيد 2 - حضرت عبدالمطلب گنجي را يافت و خمس يعني يك پنجم آن را در راه خدا تصدق داد . خداي رؤف هم ( در قرآن عظيم ، سوره ي انفال ، آيه ي - 19) مي فرمايد : بدانيد يك پنجم آن غنيمت هائي كه به دست آوريد مال خدا خواهد بود و ...3 - موقعي كه عبدالمطلب چاه زمزم را حفر نمود نام آن را : سقايت الحاج نهاد . خداي عليم هم (در قرآن كريم ، سوره ي توبه آيه ي - 19) مي فرمايد : آيا شما آب دادن به حجاج و تعمير مسجد الحرام را نظير كسي قرار مي دهيد كه به خدا و روز قيامت ايمان آورده باشد 4 - حضرت عبدالمطلب ديه ي قتل را تعداد صد شتر قرار داد . خداي سبحان هم اين موضوع را در اسلام تشريع نمود 5 - قريش از براي طواف كعبه عدد معلوم و معيني را قائل نبودند حضرت عبدالمطلب طواف كعبه را هفت مرتبه قرار داد و خداي حكيم اين هفت مرتبه طواف را در دين اسلام اجراءنمود .

84 - يا علي ! حضرت عبدالمطلب چيزي را به وسيله ي تيرهاي قمار تقسيم نمي كرد و بت پرستي نمي نمود و از آن چه كه براي بت ها سر مي بريدند نمي خورد . مي فرمود : من بر دين پدرم حضرت ابراهيم هستم .

85 - يا علي ! اعجب و اعظم مردم از لحاظ ايمان گروهي



[ صفحه 132]



هستند كه در آخر الزمان به پيامبر خود دسترسي ندارند ، حجت و امام زمان از نظر آنان غايب و پوشيده است و ايشان به سياهي و سفيدي ايمان مي آورند (يعني به آن نوشته هاي سياهي كه بر كاغذهاي سفيد درج شده و شرح حال انبياء و امامان عليهم السلام و دستورات مذهبي بر آن ها نگاشته گرديده ايمان مي آورند ) .

86 - يا علي ! سه چيزند كه قساوت قلب مي آورند : 1 - گوش دادن به لهو و لعب 2 - به دنبال صيد و شكار رفتن 3 - در خانه ي پادشاه رفتن .

87 - يا علي ! با پوست آن حيواني كه از شير آن نمي خوري نماز مگذار ! و از گوشت آن هم مخور ! در ذات الجيش (كه موضعي است نزديك مدنيه ي طيبه و تا ميقات اهل مدينه يك ميل فاصله دارد ) نماز مخوان ! درذات الصلاصل (كه موضعي است در بيت راه مكه) نماز مگذار! در ضجنان (كه كوهي است نزديك مكه) نماز مخوان ! (نماز خواندن در اين مواضعي كه پيامبر خدا فرموده حرام نيست بلكه مكروه است و معني مكروه بودن در عبادات اين است كه ثواب آن ها كمتر خواهد بود) .

88 - يا علي ! از تخم (مرغ و پرندگان) آن نوعي را بخور كه دو طرف آن مختلف باشد (پس آن نوع تخم پرندگاني را كه گرد و مدور باشند نبايد خورد) از ان نوع ماهي بخور كه پوست و فلس داشته باشد . از آن نوع پرندگاني بخور كه در حال طيران پر و بال خود را حركت مي دهند ولي از خوردن آن نوع پرندگاني كه در حال طيران پر وبال خود را صاف نگاه مي دارند خودداري نما ! از آن نوع پرندگان دريائي و آبي



[ صفحه 133]



بخورد كه قانصه (يعني سنگدان) يا صيصيه ( يعني آن چيزي كه در كف پاي پرنده از طرف عقب ديده مي شود و نظير انگشت ابهام يعني شصت انسان است) داشته باشند و ...

89 - يا علي ! پدري را كه فرزند خود را بكشد نمي توان كشت .

90 - يا علي ! خداي قلبي كه سهو كننده باشد قبول نمي كند .

91 - يا علي ! خواب شخص عالم از عبادت عابدي كه جاهل باشد افضل است .

92 - يا علي ! دو ركعت نمازي كه شخص عالم مي خواند از هزار ركعت نمازي كه شخص عابد مي خواند افضل است .

93 - يا علي ! زن نبايد بدون اجازه ي شوهرش روزه ي مستحب بگيرد . غلام زرخريد هم نبايد بدون اجازه ي مولاي خود روزه ي مستحب بگيرد . مهمان نيز نبايد بدون اجازه ي صاحب خانه روزه ي مستحب بگيرد .

94 - يا علي ! روزه گرفتن روز عيد فطر ، روزه گرفتن روز عيد قربان ، روزه ي وصال (كه انسان به وصال كسي برسد) ، روزه سكوت ، روزه ي نذر براي معصيت و روزه ي دهر حرام است .

95 - يا علي ! در زنا كردن شش خصلت وجود دارد كه سه تا آن ها در دنيا و سه تاي آن ها در آخرت خواهد بود .

اما آن سه خصلتي كه در دنيا است :

1 - آبروي انسان از بين مي رود 2 - مرگ انسان به تعجيل خواهد رسيد 3 - رزق و روزي انسان قطع خواهد شد .



[ صفحه 134]



اما ان سه خصلتي كه در آخرت است :

1 - بدي و سختگيري در حساب 2 - غضب خداي قهار 3 - هميشه در آتش بودن .

96 - يا علي ! (گناه پول منفعتي و) رباخواري هفتاد جزء است كه آسان تر آن اين است كه انسان در ميان خانه ي خدا (يعني كعبه) با مادر خود نكاح نمايد . [6] .

97 - يا علي ! گناه يك درهم پول منفعتي خوردن نزد خدا بزرگتر است از اينكه انسان تعداد هفتاد مرتبه با زناني كه محرم او باشند (از قبيل : مادر ، خواهر ، عمه و خاله و ...) در ميان كعبه ي معظمه زنا كرده باشد!!

98 - يا علي ! كسي كه به قدر يك قيراط (بعضي مي گويند : قيراط دو دهم يك گرم است) از زكات مال خود را نپردازد مؤمن و مسلمان نيست و كرامتي براي او نخواهد بود .

99 - يا علي ! كسي كه زكات مال خود را نپردازد (در موقع جان دادن) تقاضا مي كند كه به دنيا مراجت نمايد (ولي امكان پذير نخواهد بود) و معني اين آيه اي كه خداي قهار (در سوره ي مؤمنون ! آيه ي - 101) مي فرمايد : موقعي كه مرگ يكي



[ صفحه 135]



از اين گونه افراد فرا مي رسد مي گويد : پروردگارا ! مرا (به دنيا) برگردان و ...

100 - يا علي ! كسي كه مستطيع باشد و حج را ترك نمايد (در صورتيكه منكر اصل حج باشد و بداند كه حج از دستورات واجبه ي اسلام به شمار مي رود) كافر است ، زيرا خداي قهار (در سوره ي ال عمران ، آيه : 91 و 92) مي فرمايد : براي خدا بر مردم مستطيع واجب است حج به جاي آورند ، كسي كه كافر شود ( و حج به جا نياورد ) خدا از مردم همه ي عالم غني و بي نياز است .

101 - يا علي !كسي كه حج را تأخير بيندازد تا بميرد خداي قهار در روز قيامت او را يهودي يا نصراني برانگيخته مي نمايد .

102 - يا علي !صدقه دادن قضا و قدر حتمي را برطرف مي نمايد .

103 - يا علي ! صله ي رحم كردن رزق و روزي انسان را زياد مي كند .

104 - يا علي ! غذا خوردن را به نمك افتتاح كن و آن را به نمك خاتمه بده ! زيرا شفاي هفتاد و دو مرض در نمك نهفته است

105 - يا علي ! اگر من به مقام محمود يعني مقام شفاعت دست بيابم پدر ، مادر ، عمو و آن برادري را كه در زمان جاهليت داشتم شفاعت مي كنم .

106 - يا علي ! من فرزند آن دو نفري هستم كه قرباني



[ صفحه 136]



شدند [7] من همان كسي هستم كه به دعاي حضرت ابراهيم خليل آفريده شدم .

107 - يا علي ! بهترين عقل آن است كه بهشت به وسيله ي آن كسب شود و به واسطه ي آن رضايت خدا طلب گردد .

108 - يا علي ! اولين چيزي كه خداي توانا آفريد عقل بود ، آنگاه به عقل فرمود : عقب برو و عقب رفت ، در همين موقع بود كه خداي حكيم فرمود : به عزت و جلال خودم قسم خلقي نيافريدم كه نزد من از تو محبوب تر باشد . به وسيله ي تو موآخذه مي كنم و به واسطه ي تو عطا مي نمايم . به جهت تو ثواب مي دهم و به جهت تو عقاب مي كنم .

109 - يا علي ! صدقه دادن (به ديگران) با بودن قوم و خويشي كه مستحق باشند (ثوابي) نخواهد داشت .

110 - يا علي ! يك درهم براي خريدن خضاب مصرف كردن بهتر و افضل است از هزار (100) درهمي كه در راه خداي تعالي مصرف شود .

خضاب داراي چهارده خاصيت مي باشد : 1 - با دو گازها را از گوشهاي انسان برطرف مي كند 2 - چشم ها را جلا مي دهد 3 - باطن بيني را از سمت بالا و عروق آن را نرم مي نمايد 4 - بوي دهان را نيكو مي كند 5 - لثه را محكم خواهد كرد 6 - بوهاي



[ صفحه 137]



بد جسد را از بين مي برد 7 - وسوسه ي شيطان را برطرف مي نمايد 8 - ملائكه به وسيله ي خضاب خوشحال مي شوند 9 - مؤمن به وسيله ي خضاب مسرور و خوشحال مي گردد 10 - كافر به واسطه ي آن به غيظ دچار مي شود 11 - خضاب زينت است 12 - خضاب بوي خوشي دارد 13 - نكير و منكر از خضاب حيا مي كنند 14 - خضاب در قبر براي انسان برائت است .

111 - يا علي ! خير در آن سخني كه عملي نشود نخواهد بود . خير در نظري نيست مگر باخبره بودن . خير در مال و ثروت نيست مگر با بذل و بخشش . خير در عفت نيست مگر با تقوا و پرهيز كاري . خير در صدقه نيست مگر با نيت . خير در زندگي نيست مگر با صحت بدن . خير در وطن نيست مگر با امنيت و خوشحالي

112 - يا علي ! خداي حكيم هفت چيز را از گوسفند حرام كرده : 1 - خون 2 - ذكر 3 - مثانه 4 - نخاع 5 - غذه 6 - طحال (يعني سپرز) 7 - مراره (يعني زهره) .

113 - يا علي ! در قيمت چهار چيز مماكسه منماي : (يعني به فكر اين مباش كه آن ها را به قيمت ارزاني بخري) 1 - خريدن حيواني كه مي خواهي آن را قرباني نمائي 2 - كفن 3 - غلام و كنيز زرخريد 4 - كرايه و اجرت دادن از براي مسافرت مكه .

114 - يا علي ! آيا خبرند هم به شما از آن كسي كه از لحاظ خلق و خوي شبيه ترين مردم است به من ؟ علي عليه السلام گفت : چرا يا رسول الله فرمود : آن كسي كه خوي و خلقش از همه نيكوتر باشد ، حلم و صبرش بزرگتر باشد ، بيشتر به قوم و خويشان



[ صفحه 138]



خود احسان و نيكوئي نمايد ، از طرف خود نسبت به ديگران انصاف بيشتر داشته باشد .

115 - يا علي !وقتي امت من مسافرت دريائي بكنند و سوار كشتي بشوند اگر اين آيات را قرائت نمايند در امان خواهند بود .

بسم الله الرحمن الرحيم

و ما قدروا الله حق قدره والارض جميعا قبضته يوم القيامة و السماوات مطويات بيمينه سبحانه و تعالي عما يشركون [8] .

بسم الله مجراها و مرساها ان ربي لغفور رحيم [9] .

116 - يا علي ! (خواندن و با خود داشتن) اين آيات امت مرا از سارق و دزد نگاهداري مي كند :

قل او ادعوا الله او ادعوا الرحمان اياما تدعوا فله الاسماء الحسني [10] الي آخره .

117 - يا علي ! ( با خود داشتن و خواندن) اين آيه براي اينكه چيزي بر سر امت من خراب نشود مؤثر است :

ان الله يمسك السمائات و الارض ان تزولا و لئن



[ صفحه 139]



زالتا ان أمسكهما من احد من بعده انه كان حليما غفورا . [11] .

118 - يا علي ! (خواندن و با خود داشتن) اين دعا باعث امنيت امت من مي شود از غم و اندوه :

لا حول و لا قوة الا بالله ، لا ملجا و لامنجا من الله الا اليه .

199 - يا علي ! (خواندن و با خود داشتن) اين آيه امت مرا از سوختن نگاه مي دارد :

ان ولييي الله الذي نزل الكتاب و هو يتولي الصالحين .

و ما اقدروا الله حق قدره [12] الي آخر آيه .

120 - يا علي ! كسي كه از درندگان خوف داشته باشد اين آيه را بخواند :

لقد جائكم رسول من انفسكم [13] الي آخر سوره .

121 - يا علي ! كسي كه حيوان سواري او سركش گردد اين آيه را در گوش راست آن بخواند :

و له اسلم من في السماوات و الارض طوعاً و كرهاً و اليه ترجعون [14] .



[ صفحه 140]



122 يا علي ! كسي كه از شخص ساحري يا شيطاني خوف داشته باشد اين آيه را تلاوت نمايد :

ان ربكم الله الذي خلق السموات و الارض [15] الي آخر آيه .

123 - يا علي ! كسي كه صفرا در شكمش جمع شده باشد اگر آيه الكرسي را [16] بر روي شكم خود بنويسد و (آن را با آب بشويد آن گاه) آن آب را بياشامد با خواست خدا شفا خواهد يافت .

124 - يا علي !حقي كه فرزند بر پدر دارد اين است كه نام نيكوئي براي او انتخاب نمايد ، او را ادب بياموزد ، او را در مقامي كه نيكو و پسنديده باشد بگذارد .

حقي كه پدر به گردن فرزند دارد اين است كه وي را به نام صدا نزند ، جلوتر از پدر خود راه نردود ، قبل از پدر خويش ننشيند ، با پدر خود به حمام نرود .

125 - يا علي ! سه چيزند كه باعث وسواس مي شوند :

1 - خوردن خاك 2 - ناخن ها را دندان گرفتن 3 - جويدن ريش [17] .



[ صفحه 141]



126 - يا علي ! خدا لعنت كند آن پدر و مادري را كه فرزند خود را وادار نمايند (يعني كاري بكنند كه آن فرزند) عاق والدين شود .

127 - يا علي ! همان بلا و عذابي كه دچار شخص عاق والدين مي شود نصيب (آن پدر و مادري خواهد شد كه) باعث عاق والدين شدن فرزند مي شوند .

128 - يا علي ! خدا رحمت كند آن پدر و مادري را كه فرزند خود را ترغيب مي كنند تا برايشان نيكوئي نمايد .

129 - يا علي ! كسي كه پدر و مادر خود را محزون نمايد عاق والدين خواهد بود .

130 - يا علي ! كسي كه غيبت برادر مسلمانش را نزد او بكنند و بتواند از او دفاع نمايد و معذلك دفاع نكند خدا او را در دنيا و آخرت مخذول و بي نصيب خواهد نمود .

131 - يا علي ! كسي كه مخارج بچه ي يتيمي را از مال خود به قدري بدهد كه او را مستغني نمايد يقيناً بهشت بر او واجب خواهد شد .



[ صفحه 142]



132 - يا علي ! كسي كه دست محبت به سر كودك يتيمي بكشد خداي رؤف فرداي قيامت به شماره ي هر موئي ( كه از زير دست وي ) رد شده نوري به او عطا خواهد كرد .

133 - يا علي ! فقري از جهل بيشتر و شديد تو نخواهد بود هيچ مالي از عقل بيشتر پشتيبان انسان نخواهد بود. هيچ وحدت و تنهائي از عجب و خودپسندي وحشتناك تر نخواهد بود ، هيچ عقلي نظير تدبير نيست . هيچ تقوا و پرهيزكاري مثل خودداري از چيزهائي كه خدا حرام كرده و آن چه كه انسان لياقت آن را ندارد نخواهد بود . هيچ حسب و نسبي نظير خوش اخلاقي نيست . هيچ عبادتي مثل تفكر نخواهد بود.

134 - يا علي ! آفت گفتگو و سخن گفتن دروغ است. آفت علم نسيان و فراموشي است . آفت عبادت سستي و تنبلي است. آفت جمال و زيبائي تكبر و بزرگ منشي است. آفت حلم حسد است .

135 - يا علي ! چهار چيز است كه ضايع مي شوند : 1 - روي سيري غذا خوردن 2- روشن كردن چراغ در ميان ماهتاب 3- زراعت كردن در زمين شوره زار 4- نيكوئي كردن به شخص نااهل و ناكس .

136 - يا علي ! كسي كه صلوات فرستادن بر مرا فراموش نمايد راه بهشت را عوضي رفته.

137 - يا علي ! بر تو لازم است از آن چه كلاغ منقار مي زند و از لقمه شير برحذر باشي !

138 - يا علي ! براي من محبوب تر است كه دست خود را



[ صفحه 143]



تا آرنج در دهان مار بزرگي بكنم از اينكه از شخصي كه تازه به ثروت رسيده باشد چيزي بخواهم !!

139 - يا علي ! سركشترين مردم نزد خدا آن كسي است كه قاتل غير قاتل خود و ضارب غير ضارب خود باشد .

140 - يا علي ! كسي كه غير از موالي خود ( يعني خدا و فرستادگان خدا را ) دوست داشته باشد حقا كه به آن چه كه خدا نازل كرده كافر شده.

141 - يا علي ! انگشتر را به دست راست بكن ! زيرا دست راست فضيلي است از طرف خدا بر مقربين و بندگان نيكوي خدا علي عليه السلام : يا رسول الله چه نوع انگشتري بپوشم ؟

فرمود : عقيق سرح رنگ . زيرا عقيق سرخ رنگ اول كوهي است كه به وحدانيت خدا ، نبوت من ، وصي بودن تو ، امامت فرزندان تو ، بهشتي بودن شيعيان و جهنمي بودن دشمنانت اقرار كرده.

142 - يا علي ! خداي عليم توجهي به دنيا نمود و مرا از ميان مردان عالميان برگزيد.

براي دومين بار توجهي به دنيا كرد و تو را از ميان مردان عالميان انتخاب نمود.

مرتبه ي سوم نيز توجهي به دنيا كرد و آن امام هائي را كه از فرزندان تو به وجود مي آيند از ميان مردم اختيار نمود.

بري چهارمين بار نيز توجهي به دنيا كرد و فاطمه ي زهراء عليهاالسلام را از ميان زنان عالميان برگزيد.



[ صفحه 144]



143 - يا علي ! من نام تو را با نام خودم در سه موطن مقرون و نزديك به يكديگر ديدم و به نظر نمودن به نام تو انس و علاقه پيدا كرده ام :

1- در آن شبي كه براي رفتن به معراج به بيت المقدس رسيدم يافتم كه بر صخره يعني سنگ آن نوشته شده بود :

لا اله الا الله ، محمد رسول الله ؟

من اين محمد صلي الله عليه و آله را به وسيله ي وزيرش تأييد و نصرت كرده ام ، من به جبرئيل گفتم : وزير من كيست ؟ گفت : علي بن ابي طالب عليه السلام .

2- موقعي كه به سدرة المنتهي رسيدم يافتم كه بر آن نوشته شده بود:

اني انا الله لا اله الا انا وحدي

محمد را از ميان خلق خود برگزيده ام و او رابه وسيله ي وزيرش تأييد و نصرت كرده ام . من به جبرئيل گفتم : وزير من كيست ؟ گفت علي بن ابي طالب عليه السلام .

3- همين كه از از سدره گذشتم و به عرش پروردگار خود رسيدم يافتم كه بر پايه هاي آن نوشته شده :

انا الله لا اله الا انا وحدي

محمد صلي الله عليه و آله حبيب من است ، او را به واسطه ي وزيرش تأييد و نصرت نموده ام.

144 - يا علي ! خداي رؤف هفت خصلت درباره ي تو به من عطا فرمود :



[ صفحه 145]



اول : - اولين كسي كه با من از قبر خارج مي شود تو خواهي بود.

دوم : تو اولين كسي هستي كه با من بر صراط توقف مي نمائي

سوم : تو اولين كسي خواهي بود كه هر گاه من پوشيده شوم پوشيده خواهي شد و هر وقت من زنده شوم زنده خواهي شد

چهارم : تو اولين كسي هستي كه با من در عليين ساكن خواهي شد.

پنجم : تو اولين كسي هستي كه با من از رحيق مختومي كه مهر آن مشك و عنبر است خواهي آشاميد. [18] .

پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله پس از اين وصايا متوجه سلمان فارسي رضي الله عنه شد و به وي فرمود : اي سلمان ! موقعي كه تو مريض و عليل شوي در مريضي تو سه خصلت خواهد بود :

1- مشغول ذكر خدا مي باشي .

2- در موقع مرضي دعاي تو مستجاب مي گردد.

3- گناهان تو به وسيله ي مريضي آمرزيده خواهند شد. خدا تو را تا آن موقعي كه اجلت فرارسد از نعمت عافيت و صحت برخوردار نمايد !

رسول خدا صلي الله عليه و آله پس از اين گفتگو متوجه



[ صفحه 146]



ابوذر شد و فرمود : اي ابوذر ! از سؤال كردن برحذر باش! زيرا سؤال يك ذلت فوري و يك فقري است كه تو درباره ي آن تعجيل مي كني و فرداي قيامت راجع به سؤال كردن حساب طولاني خواهد بود.

اي ابوذر ! تو تنها زندگي مي كني ، تنها خواهي مرد ، تنها داخل بهشت مي شوي . گروهي از اهل عراق كه متصدي غسل و كفن و دفن تو مي گردند با سعادت خواهند شد.

اي ابوذر ! به دست خود چيزي از كسي مخواه و سؤال منماي ! ولي اگر چيزي به تو دادند قبول كن.

سپس حضرت رسول اكرم رو كرد به ياران خود و فرمود : آيا شما را از آن افرادي كه بدان و اشرار شما به شمار مي روند آگاه نكنم ؟ گفتند : چرا يا رسول الله ! فرمود : آن اشخاصي كه طريقه ي سخن چيني را مي پيمايند ، آن افرادي كه بين دوستان تفرقه و جدائي مي اندازند ، آن گروهي كه براي مردم بي عيب عيبجوئي مي نمايند از مردمان بد و اشرار شما به شمار مي روند !!


پاورقي

[1] در اينكه دروغ گفتن حرام و يكي از گناهان به شمار مي رود ترديدي نيست و لي اين موضوعي كه رسول خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايد از باب اهم و مهم است . موضوع اهم مهم در بين علماء معنون و معروف است . علماء موضوعي را كه اهم باشد بر موضوعي كه مهم باشد به دليل ادله ي اربعه يعني قرآن وسنت و اجماع و عقل مقدم مي دارند ، مثلاً چنانچه انسان بخواهد شخص غريقي را كه مؤمن باشد نجات دهد و اين عمل باعث ارتكاب معصيتي شود ، مثلاً نظير اينكه سر خود را براي نجات غريق زير آب و روزه ي خويش را باطل نمايد كه نسبت به نجات غريق اهميت كمتري داشته باشد مي گويند : نجات غريق مقدم است . موضوعي كه رسول خدا فرموده از اين قبيل است - مؤلف.

[2] رحيق مختوم چنانكه قرآن مجيد در سوره ي مطففين آيه ي (25) مي فرمايد شرابي است از شرابهاي بهشت كه صاف و در آن را مهر زده باشند - مؤلف.

[3] در كتاب بهداشت اسلام فوائد خانه ي وسيع را نگاشته ايم - مؤلف.

[4] شايد منظور اذان و اقامه اي باشد كه در مسجد و انجمن ها گفته مي شود . زيرا اذان و اقامه گفتن در نمازهاي فردا براي براي زنان مانعي ندارد - مؤلف.

[5] در بعضي از اخبار است كه به پهلوي چپ خوابيدن خواب حكماء است . تعبيري كه پيامبر خدا در اين حديث از حكماء كرده ، بر اهل فضل و دانش پوشيده نيست - مؤلف.

[6] يك وقت اين بنده ي ناچيز درباره ي حرمت ربا سخنراني مي كردم يكي از پيرمرداني كه جلد ثاني ابوموسي اشعري به شمار مي رود و پول منفعتي مي خورد و بدين وسيله ثروت زيادي به دست آورده پس از شنيدن عذاب رباخواران از آن موقع تاكنون كه قريب پانزده سال است بر عليه بنده اقدام كرده است ! ! گر چه وي خود را رسوا مي كند ولي در عين حال من پناه به خدا مي برم . مؤلف.

[7] آن دو نفري كه قرباني شدند يكي حضرت اسماعيل ذبيح است كه يكي از اجداد بزرگوار پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله به شمار مي رود و ديگري پدر آن برگزيده ي خدا حضرت عبدالله عليه السلام بود - مؤلف.

[8] سوره زمر ، آيه (68).

[9] سوره ي هود ، آيه ي (43).

[10] سوره ي اسرا ، آيه ي (110).

[11] سوره مباركه ي فاطر ، آيه ي (39).

[12] سوره زمر ، آيه (67).

[13] سوره توبه ، از آيه (30 تا 129).

[14] سوره ي آل عمران ، آيه (77).

[15] سوره يونس ، آيه ي 3.

[16] آيه الكرسي از آيه ي (256 - 260) سوره مباركه ي بقره است كه اول آن اين است : الله لا اله الا هو الحي القيوم و .. مؤلف.

[17] بديهي است كه اگر ناخن را با دندان بگيرند ميكروب هاي بين ناخن وارد حلق و حنجره شده پس از آن به طرف معده نزول كرده و از آن جا داخل خون انسان مي شوند و باعث افكار باطله اي خواهد شد كه شايد منظور رسول خدا صلي الله عليه و آله از وسوسه اي كه فرموده همان افكار باطله باشد .

نگارنده گويد : ما جريان گرفتن ناخن و خطرهائي را كه از بلند بودن آن ايجاد مي شود در كتاب بهداشت اسلام از نظر علم امروزي نگاشته ايم ، طالبين به كتاب نام برده شده رجوع نمايند - مؤلف.

[18] معني رحيق مختوم را در ذيل نهمين وصيت پيامبر خدا صلي الله عليه و آله در همين كتاب نوشته ايم. در اين چهل و دومين وصيت در ذيل حديث كلمه ي هفت خصلت دارد و چون بيشتر از پنج خصلت ذكر نشده بعيد نيست كه كلمه ي هفت با پنج اشتباه شده باشد مؤلف.