امام دهم: حضرت هادي عليه السلام مشهور اين است كه در سال 212 هجري، روز شنبه يا جمعه و يا روز سه شنبه، پانزدهم يا هفدهم ذي حجه و به روايتي در نيمه ي جمادي الثانيه و به نقلي، دوم يا پنجم يا سيزدهم ماه رجب سال 214 در روستاي صريا كه از روستاهاي اطراف مدينه بود و گفته شده كه: آن روستا را حضرت موسي بن جعفر عليه السلام بنا نموده است. [1] متولد شده و با نور امامت اين جهان را منور گردانيد.



[ صفحه 273]



در 42 سالگي، روز دوشنبه سوم ماه رجب سال 254 هجري، بر اثر زهر معتمد (برادر معتز) يا معتز عباسي مسموم و شهيد شد. سپس در شهر سامرا و در خانه خود به خاك سپرده اند.

در تاريخ فوت و علت شهادت حضرت، اقوال ديگري نيز گفته شده است. [2] .

مرحوم شيخ مفيد قدس سره در كتاب «ارشاد» مي نويسد: مدت امامت او 33 سال بود.

محدث قمي در منتهي الآمال آورده است: حضرت، در ايام عمر شريف خود مدتي از خلافت مأمون، زمان معتصم، واثق، متوكل، منتصر، مستعين و معتز را درك كرد و در ايام خلافت معتز آن حضرت را زهر دادند و شهيد كردند.

سخت ترين دوران امامت حضرت، مصادف با خلافت ظالمانه ي حدود 15 ساله ي متوكل بود.

نام: علي. مرحوم خاتون آبادي «در جنات الخلود» مي نويسد: كلمه ي علي بر شأن و علو مقام حضرت اشاره دارد.

كنيه: ابوالحسن ثالث.

از ائمه اطهار عليهم السلام پنج شخص اين كنيه را داشتند: 1- حضرت اميرمؤمنان عليه السلام 2- امام سجاد عليه السلام 3- امام كاظم عليه السلام 4- امام رضا عليه السلام 5- امام علي النقي عليه السلام.

چون امام كاظم و امام رضا عليه السلام در يك عصر بوده اند و هر دو مكني به ابوالحسن مي باشند. از اين رو، حضرت كاظم را ابوالحسن الماضي و ابوالحسن الاول و امام رضا عليه السلام را ابوالحسن الثاني مي گويند و اين كنيه را حضرت كاظم عليه السلام به امام رضا داده است و با اين حساب امام علي النقي را ابوالحسن الثالث مي شمارند.

همچنين عده اي حضرت اميرمؤمنان عليه السلام را ابوالحسن مطلق و امام زين العابدين را ابوالحسن الاول... و امام علي النقي را ابوالحسن الرابع مي گويند. [3] .

لقب: نقي، هادي، امين، طيب، ناصح، متوكل، فتاح، عالم، فقيه، مرتضي، نجيب و مؤتمن.

نام پدر: محمد التقي الجواد عليه السلام.



[ صفحه 274]



نام مادر: سمانه مغربيه، مشهور به سيده و مكني به ام الفضل بود. سوسن و دره ي مغربيه را نيز از اسامي آن مخدره نقل كرده اند.

آن بانوي مكرمه هميشه روزه ي مستحبي مي گرفت و از نظر زهد و تقوي بي نظير بود. [4] .